واژگان ذی وجوه «هُدی»، «صَلاه» و «رَحمَه» در ترجمه‌های فارسی و انگلیسی قرآن کریم

چکیده علم وجوه یکی از دانش­های علوم قرآن است که به موجب آن کلمات در موقعیت­های گوناگون، بار معنایی متفاوتی پیدا می­کنند. سه واژه هُدی، صَلاه و رَحْمَه از واژگان ذی وجوهی هستند که در آیات مختلف، بار معنایی گوناگونی دارند؛ عدم توجّه به این مسئله موجبات برداشت­های نادرست از قرآن کریم را فراهم می­آورد. این پژوهش با روش توصیفی - تحلیلی و ابزار کتابخانه­ای مبتنی بر این پرسش است که آیا ترجمه­های فارسی و انگلیسی قرآن عملکرد مناسبی در معادل یابی این واژگان اتخاذ شده است؟ در واکاوی ترجمه­های قرآن درباره معنای واژه­های مذکور مشخص شد که در اکثر موارد مترجمان با عدم توجه به علم وجوه و سیاق آیات، به ترجمه این واژه­ها پرداخته­اند. ترجمه­های خواجوی، عاملی، الهی قمشه­ای، بروجردی، خسروی، طاهری و گرمارودی در معادل یابی صحیح سه واژه مورد نظر در برخی مواضع عملکرد مثبتی داشته­اند. در میان ترجمه­های انگلیسی قرآن کریم، عملکرد مثبتی در معادل یابی واژگان ذی وجوه مشاهده نشد که این چالشی بزرگ در میان این دسته از ترجمه­ها محسوب می­شود.