مقایسه نگرشهای ناکارآمد و پاسخهای مقابله ای در بیماران مبتلا بهزخمهای گوارشی و افراد غیرمبتلا

    زمینه: علاوه بر اثر عوامل زیستی و خطرساز جسمی در بروز و تشدید زخم دستگاه گوارش، تدابیر مقابله­ای و نگرش­ها نیز از لحاظ روان­شناختی تأثیر بسزایی بر ایجاد و تشدید این بیماری و تنش حاصل از آن دارند.   هدف: این مطالعه با هدف مقایسه نگرش­های ناکارآمد و نوع سبک­های مقابله­ای بیماران مبتلا به زخم­های گوارشی با افراد سالم انجام شد.   مواد و روش­ها: این مطالعه مورد- شاهدی بر روی تمام بیماران مبتلا به زخم­های دستگاه گوارشی که در یک فاصله زمانی 4 ماهه (از 15بهمن سال 1388 تا 15 خرداد سال 1389) به بیمارستان­های شهید مصطفی خمینی، امام خمینی (ره) و دکتر شریعتی تهران مراجعه نمودند (100 نفر) انجام شد که به صورت در دسترس به عنوان گروه مورد، انتخاب شدند. گروه افراد غیرمبتلا (100 نفر) نیز از همراهان سالم بیماران مراجعه­کننده و کارکنان این مراکز بودند. گروه­ها از لحاظ سن، جنس، سطح تحصیلات و وضعیت تأهل همتاسازی شدند. ابزار پژوهش سه پرسش­نامه ویژگی­های جمعیت شناختی، مقیاس نگرش­های ناکارآمد و فهرست سؤال­های سبک­های مقابله­ای بود. داده­ها با آزمون­های آماری تی مستقل، مجذور کای و رگرسیون لجستیک تحلیل شدند.   یافته­ها: دو گروه از لحاظ متغیر نگرش­های ناکارآمد و سبک مقابله مسأله مدار و هیجان مدار تفاوت معنی­داری داشتند (05/0 P< ). بیماران از نگرش­های ناکارآمد و مقابله هیجان مدار بالاتری برخوردار بودند و افراد غیرمبتلا نیز از مقابله مسأله مدار بیش­تری استفاده می­کردند. نگرش­های ناکارآمد بیش­ترین سهم را در تبیین بیماری زخم دستگاه گوارش برعهده داشت و پس از آن مقابله مسأله مدار و سپس مقابله هیجان مدار بیش­ترین سهم را داشتند.   نتیجه­گیری: با توجه به یافته­ها، به نظر می­رسد نگرش افراد نسبت به خود و محیط پیرامون در ایجاد و ادراک تنش مؤثر است. بنابراین با فراهم آوردن زمینه مداخله­ های روان­شناختی می­توان به نتایج مطلوب­تری در درمان زخم­های گوارشی دست یافت.