مقایسه مکانیزم‌های دفاعی رشدیافته، رشدنایافته و روان‌رنجورانه در افراد عادی و جانباز

 اهداف: استرس‌ها و ترس‌های تجربه‌شده در جانبازان بر به‌کارگیری مکانیزم‌های دفاعی در آنان اثر می‌گذارد. هدف این پژوهش مقایسه مکانیزم‌های دفاعی رشدیافته، رشدنایافته و روان‌رنجورانه در افراد عادی و جانباز بود. ابزار و روش‌ها: در پژوهش علی‌مقایسه‌ای- پس‌رویدادی حاضر، جامعه آماری دربرگیرنده جانبازان تحت پوشش بنیاد شهید و امور ایثارگران تهران در سال ۱۳۹۵ و افراد عادی بالای 25 سال ساکن شهر تهران بود. در این پژوهش 40 جانباز از آسایشگاه توانبخشی ثارالله، بیمارستان روان‌پزشکی صدر و نیایش و 40 فرد عادی از همسران دانشجویان زن مرکز شناختی- رفتاری با روش نمونه‌گیری دردسترس انتخاب شدند. پرسش‌نامه سبک‌های دفاعی به‌عنوان ابزار پژوهش به کار برده شد و داده‌ها با نرم‌افزار SPSS 22 از طریق آزمون تحلیل کوواریانس چندمتغیری و آزمون تعقیبی بونفرونی تحلیل شدند. یافته‌ها: با کنترل اثر سن، بین افراد عادی و جانباز در استفاده از انواع مکانیزم‌های دفاعی تفاوت معنی‌داری وجود داشت (0.01p<). تفاوت میانگین نمرات استفاده از بُعد رشدیافته و رشدنایافته مکانیزم‌های دفاعی در دو گروه جانبازان و افراد عادی معنی‌دار بود (0.01p<)، بدین صورت که جانبازان نسبت به افراد عادی از مکانیزم‌های دفاعی رشدنایافته، بیشتر و از مکانیزم‌های دفاعی رشدیافته، کمتر استفاده می‌کردند. میانگین نمرات مکانیزم‌های دفاعی روان‌رنجورانه در دو گروه تفاوت معنی‌داری نداشت (0.05p>). نتیجه‌گیری: جانبازان از مکانیزم‌های دفاعی رشدیافته کمتر و مکانیزم‌های دفاعی رشدنایافته بیشتری نسبت به افراد عادی استفاده می‌کنند، اما در به‌کارگیری مکانیزم‌های دفاعی روان‌رنجورانه تفاوتی ندارند.