مقایسه بتای تاریخی و بنیادی در ارزیابی ریسک سیتماتیک در بورس تهران

یکی از مهمترین مؤلفه‌های سرمایه‌گذاری در یک دارایی مالی، ریسک آن دارایی است. درصورتی که ریسک کل را تلفیقی از ریسک سیستماتیک و غیرسیستماتیک فرض کنیم، آن بخش از ریسک کل که باقی مانده و با ایجاد یک پرتفوی متنوع قابل حذف نیست، ریسک سیستماتیک نامیده می‌شود. این پژوهش به دنبال مقایسه‌ی دو معیار سنجش ریسک سیستماتیک یعنی بتای بنیادی با بتای تاریخی می‌باشد و قبل از قیاس بین این دو معیار به بررسی تأثیر اطلاعات صورت‌های مالی بر بتای تاریخی پرداخته می‌شود. بدین منظور داده‌های مربوط به 33 شرکت که از روش غربالگری انتخاب شده‌اند در بازه زمانی 1386-1395 با استفاده از روش‌های اقتصاد‌سنجی داده‌های سری زمانی و داده‌های ترکیبی جمع آوری شده ند. نتایج نشان می­دهد که از بین هفت متغیر حسابداری مورد آزمون در این پژوهش (اهرم مالی، اهرم عملیاتی، نقدینگی، نوسانات سود هر سهم، درصد تقسیم سود، اندازه و رشد)، سه متغیر یعنی اهرم مالی، نقدینگی و اندازه شرکت با بتای تاریخی ارتباط داشته و همچنین بتای تاریخی در عین سادگی در محاسبه، از بتای بنیادی عملکرد بهتری دارد.