معناشناسی تاریخی واژگان قرآنی: تحلیلی بر انواع دگردیسی و تأثیر آن بر فرآیند تفسیر

نویسندگان

  • احمد اسدی دانشجوی دکتری تفسیر تطبیقی دانشکده تفسیر و معارف قرآن کریم، دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم، قم، و مدرس دانشکده مطالعات تطبیقی قرآن کریم شیراز
  • علیرضا کاوند استادیار و عضو هیأت علمی دانشکده تفسیر دانشگاه علوم و معارف قرآن، قم
چکیده مقاله:

قرآن‌کریم به‌ عنوان تنها متن وحیانی بدون تغییر، حقیقت را در قالب واقعیت با هدف فهم، به ‌اجمال بیان داشته است و عقل انسان به ‌عنوان مهم‌ترین حجت فهم، درگیر کاوش در کشف لایه‌های معنایی آن شده است. واقعیت قرآن در قالب زبان بشری تحقق یافته است و خالق آن بر اساس حکمت مطلق خود، از تمام فضای زبانِ انتخاب شده بشری در جهت انتقال مفاهیم استفاده نموده است. لذا مهم‌ترین مبنای فهم دقیق، بررسی و درک دقیق لفظ است. در دوران معاصر تحقیقات وسیعی با رویکردهای نشانه‌شناسانه در دو حوزه معناشناسی و کاربردشناسی انجام شده است. یکی از زیرمجموعه‌های معناشناسی، معناشناسی تاریخی واژگان است. بررسی تغییرات معنایی واژگان در گذر زمان با توجه به ویژگی‌های زبان بشری از مفاهیمی است که مفاهیم واژگان را تحت تأثیر قرار می‌دهد. دگرگونی‌های فرهنگی در بستر زمان و ایجاد انقلاب‌ها، تغییر مفاهیم در بستر تاریخ، باعث دگردیسی معناشناختی واژگان می‌شود.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

مقایسه تأثیر وضعیت طاق باز و دمر بر وضعیت تنفسی نوزادان نارس مبتلا به سندرم دیسترس تنفسی حاد تحت درمان با پروتکل Insure

کچ ی هد پ ی ش مز ی هن ه و فد : ساسا د مردنس رد نامرد ي سفنت سرتس ي ظنت نادازون داح ي سکا لدابت م ي و نژ د ي سکا ي د هدوب نبرک تسا طسوت هک کبس اـه ي ناـمرد ي فلتخم ي هلمجزا لکتورپ INSURE ماجنا م ي دوش ا اذل . ي هعلاطم ن فدهاب اقم ي هس عضو ي ت اه ي ندب ي عضو رب رمد و زاب قاط ي سفنت ت ي هـب لاتـبم سراـن نادازون ردنس د م ي سفنت سرتس ي لکتورپ اب نامرد تحت داح INSURE ماجنا درگ ...

متن کامل

اصول و قواعد معناشناسی واژگان فقهی در تفسیر تسنیم

معناشناسی روشمند واژگان فقهی قرآن، نقش بسزایی در درک مراد الهی از معنای آن‌ها دارد. یکی از کارهای ارزشمند آیت‌الله‌جوادی آملی در تفسیر تسنیم قاعده‌مند کردن روش شناسایی معنای دقیق واژگان فقهی است. تفسیر تسنیم برای معناشناسی واژگان فقهی قرآن و کشف مراد الهی از معنای واژه، به سه اصل مهم توجه کرده است: 1) شناسایی معنای لغوی واژۀ فقهی؛ 2) کشف معنای قرآنی واژۀ فقهی؛ 3) شناسایی معنای اصطلاحی واژۀ فقهی...

متن کامل

تحلیلی قرآنی و تاریخی بر دختر‏کشی در دورۀ جاهلیت

از‏جمله مباحث مرتبط با حوزۀ زنان در دورۀ جاهلیت، مسئلۀ دختر‏کشی و جایگاه دختران در این جامعه است که در این پژوهش، بدان پرداخته و کوشیده‏ایم  تا مسائل دختران را در دورۀ جاهلیت، بر‏اساس آیات قرآن و همچنین متون تاریخی تحلیل کنیم. در این مقاله، نخست، آیات قرآن را در سه حوزه بدین شرح بررسی کرده‏ایم: نفرت از دختران؛ فرزند‏کشی و دختر‏کشی؛ انگیزه‌های فرزند‏کشی؛ سپس از‏منظر تاریخی و در چهار محور ذیل، ای...

متن کامل

روش‌شناسی تحلیلی تفسیر واژگان قرآنی در کتاب «تحصیل نظائر القرآن» حکیم ترمذی

مسأله ‌وجوه و نظایر در قرآن کریم از دیرباز مورد توجه اندیشمندان علوم قرآنی بوده و هر عالِمی بر اساس مبانی فکری و فراخور توانایی خویش، گام‌های مهمی را در تبیین مفهومی و مصداقی آن برداشته است. یکی از آثاری که پس از کتاب مقاتل‌بن سلیمان بلخی درباره دانش وجوه و نظائر نگاشته شده، کتاب «تحصیل نظائر القرآن» از حکیم ترمذی می‌باشد. وی در این کتاب برخلاف روش مقاتل‌بن سلیمان که بیشتر با تکیه بر سیاق آیات ب...

متن کامل

معناشناسی درزمانی واژگان قرآن در تفسیر المیزان

انتقال کلام هدفمند خداوندبا علوم و فنون متفاوتی در قرآن نمود می یابد.یکی از فنون برجسته ادبی، «معناشناسی واژگانی» است. از آنجا که واژگان قرآنی نقش اصلی را در آیه دارند و معنا را گسترش می دهند، بررسی این اسلوب ضرورت می یابد. مقاله حاضر با هدف بررسی معناشناسی درزمانی واژگان قرآن در تفسیر المیزان و به روش توصیفی ـ تحلیلی با رویکرد قرآنی، تغییرات پدید آمده در واژگان قرآن را بررسی و در انتها بدین نت...

متن کامل

تفسیر کلاسیک احتمال و نقدهای وارد بر آن: تحلیلی فلسفی- تاریخی

موضوع این مقاله تفسیر کلاسیک احتمال و نقدهای وارد بر آن : تحلیلی فلسفی-تاریخی است.  احتمال کلاسیک قرن‌ها تنها دیدگاه غالب در نظریه­ی احتمال بود. به دلیل برخی ایرادها و پارادوکس‌های مطرح شده درباره­ی‌ این نظریه و اصل عدم ‌تفاوت، تفسیرهای جدیدی از سوی فیلسوفان و متفکران در آغاز قرن بیستم ارائه شد. در این مقاله به معرفی تفسیر احتمال کلاسیک از دیدگاه فلسفی-تاریخی و نقدهای وارد بر آن خواهیم پرداخت. ...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 10  شماره 38

صفحات  183- 212

تاریخ انتشار 2019-08-23

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023