مروری انتقادی بر اندیشه‌های اجتماعی در باب مرگ با توجه به وضعیت خاص ایران

نویسندگان

  • رضا تسلیمی طهرانی دکتری جامعه شناسی دانشگاه تهران
  • زهره بیات‌ریزی دانشیار دانشگاه آلبرتا، کانادا
چکیده مقاله:

مرگ در سال‌های اخیر به موضوعی برجسته در جامعه‌شناسی ایران تبدیل شده‌است. عواملی مانند پیری جمعیت، تصادف، احتمال زلزله، اعدام‌های خیابانی، آلودگی هوا و غیره مرگ و فرایندهای منتهی به آن را در کانون توجه عموم قرار داده‌است. با توجه به واقعیت‌های ذکرشده، مقالۀ حاضر دو هدف دارد: هدف نخست، مروری انتقادی بر نظریات موجود در جامعه‌شناسی مرگ است؛ مخصوصاً در انطباق با اوضاع ایران و برای آشنایی دانشجویان و پژوهشگران با مباحث نظری رایج در این‌زمینه و هدف دوم، ارائۀ نظریۀ ترکیبی جدیدی است که شاید برای مطالعۀ مرگ در ایران مفید باشد. در اینجا، به‌ویژه نظریۀ معروف «انکار مرگ»، که در جامعه‌شناسی مرگ غالب است، هدف بررسی انتقادی قرار می­گیرد تا دلایل محبوبیت آن مشخص شود، ضعف‌ها و قو‌ت‌های آن نشان داده شود و جانشینی برای آن معرفی شود. از دهۀ ۱۹۵۰ تا ۱۹۹۰ میلادی نظریۀ انکار مرگ غالب‌ترین نظریه درباب مرگ در جامعه‌شناسی و روان‌شناسی بود. در این‌میان، می‌توان گفت نظریۀ ارنست، بکر[1] که در کتاب انکار مرگ (۱۹۷۳) به‌چاپ رسید، از همه مشهورتر است. با گذشت بیش از ۴۰ سال از انتشار این‌کتاب، جای آن است تا بپرسیم چه عواملی موجب تسلط درازمدت نظریات مربوط به انکار مرگ شده‌اند و نظریات جایگزین پیشنهادشده چه محاسنی دارند؟ این‌مقاله، با تمرکز بر نظریات اجتماعی، دو تبیین برای تسلط درازمدت نظریات انکار مرگ ارائه می‌دهد: ۱) می‌توان گفت، به‌تعبیر فوکو،[2] فرضیۀ انکار، خود، بهانه‌ای است برای گفتمان ۲) یا می‌شود گفت نظریۀ انکار مرگ، هرچند ناقص است، بر حقیقتی انکارناپذیر مبتنی است که باعث ماندگاری و تسلط آن شده‌است. سؤال این است که این‌حقیقت چیست و چگونه می‌توان آن را حفظ کرد، و درعین‌حال، جایگزینی برای نظریۀ انکار پیدا کرد. در بخش نتیجه‌گیری، نظریه‌ای ترکیبی ارائه خواهم داد که هم به شایستگی‌های نظریۀ انکار مرگ توجه می‌کند، و هم به‌منظور ساخت مفهومی جدید و منعطف، از آن فراتر خواهد رفت.    

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

مقایسه تأثیر وضعیت طاق باز و دمر بر وضعیت تنفسی نوزادان نارس مبتلا به سندرم دیسترس تنفسی حاد تحت درمان با پروتکل Insure

کچ ی هد پ ی ش مز ی هن ه و فد : ساسا د مردنس رد نامرد ي سفنت سرتس ي ظنت نادازون داح ي سکا لدابت م ي و نژ د ي سکا ي د هدوب نبرک تسا طسوت هک کبس اـه ي ناـمرد ي فلتخم ي هلمجزا لکتورپ INSURE ماجنا م ي دوش ا اذل . ي هعلاطم ن فدهاب اقم ي هس عضو ي ت اه ي ندب ي عضو رب رمد و زاب قاط ي سفنت ت ي هـب لاتـبم سراـن نادازون ردنس د م ي سفنت سرتس ي لکتورپ اب نامرد تحت داح INSURE ماجنا درگ ...

متن کامل

اثر بربرین در تنظیم آستروسیتهای Gfap+ ناحیه هیپوکمپ موشهای صحرایی دیابتی شده با استرپتوزوتوسین

Background: Diabetes mellitus increases the risk of central nervous system (CNS) disorders such as stroke, seizures, dementia, and cognitive impairment. Berberine, a natural isoquinolne alkaloid, is reported to exhibit beneficial effect in various neurodegenerative and neuropsychiatric disorders. Moreover astrocytes are proving critical for normal CNS function, and alterations in their activity...

متن کامل

اثر بربرین در تنظیم آستروسیتهای Gfap+ ناحیه هیپوکمپ موشهای صحرایی دیابتی شده با استرپتوزوتوسین

Background: Diabetes mellitus increases the risk of central nervous system (CNS) disorders such as stroke, seizures, dementia, and cognitive impairment. Berberine, a natural isoquinolne alkaloid, is reported to exhibit beneficial effect in various neurodegenerative and neuropsychiatric disorders. Moreover astrocytes are proving critical for normal CNS function, and alterations in their activity...

متن کامل

مروری بر وضعیت مالاریا در ایران

Malaria has been prevalent for a long time in Iran. About 1000 years ago, the Iranian physicians such as Avicenna (979-1037) were acquainted to the clinical feature of the disease. The scientific study of malaria in Iran was started by Latycheve in 1921. Later on up to 1944, malaria have been studied by some Iranian and foreign investigators and it was found hyper-endemic in some littoral parts...

متن کامل

مروری بر وضعیت تجربی روان‌درمانگری‌ها در ایران

در ایران بیش از سیصد پژوهش درباره روان‌درمانگری چاپ شده است. هدف این پژوهش پاسخ دادن به این سؤال‌ها بود که پرکاربردترین رویکرد روان‌درمانگری کدام است؟ اندازۀ اثر مداخلات درمانی، در طول درمان و در پیگیری‌های چقدر بوده است؟ این پژوهش با بررسی حدود 77 مقاله درصدد پاسخگویی به این سؤالات بود. روش این مطالعه از  نوع مطالعات کیفی و فراتحلیل می­باشد. برای تجزیه و تحلیل داده‌ها و تعیین قدرت مداخلات از ف...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 10  شماره 2-3

صفحات  36- 56

تاریخ انتشار 2016-06-21

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023