مدل‌‌سازی تغییرات ریخت‌شناسی رودخانه‌‌ی کر با استفاده از مدل CCHE2D (در پیچان‌‌رودهای سراب سد درودزن)

دگرگونی ریخت‌شناسی رودخانه‌‌ها به آسیب‌‌های جدی شامل تغییرات عرض و تصویر افقی آب‌راه، فرسایش و رسوب‌گذاری بستر و سواحل، خرابی سازه‌‌ها و ازدست‌رفتن زمین‌‌های باارزش منجر می‌‌شود. در این پژوهش از یک مدل عددی دوبعدی به نام CCHE2D، برای مدل‌‌سازی اثر الگوی جریان بر تغییرات رودخانه در بازه‌‌ای از پیچان‌رود طبیعی رود کر، حد فاصل پل عباس‌آباد و سد درودزن استان فارس بهره گرفته‌شده است. در این بررسی با بهره‌‌‌وری از نقشه‌‌های پستی‌وبلندی، هندسه‌ی مدل و شبکه‌ی محاسباتی با ابعاد مختلف تهیه شد و بر اساس مشخصات اندازه‎گیری‌شده‌ی جریان، مدل آب‌پویایی دوبعدی متوسط عمق، اجرا شد، و نتایجی همچون تغییرات عمق، سرعت جریان، جریان ثانویه و تنش برشی استخراج گردیدند. در پایان، با کاربرد دو معیار آماری RMSE و MAPE داده‎های حاصل از مدل‌سازی مدل عددی با داده‏های مشاهده‏ای مقایسه شدند. نتایج نشان دادند که این مدل در پیش‌بینى مقادیر فراسنج‌های جریان دقت مناسبی داشته و داده‌‌هاى مدل‌‌سازی‌شده به داده‌‌هاى حاصل از اندازه‌‌گیری صحرایی شباهت زیادی دارند. نتایج تغییرات الگوی جریان به‌عنوان یک شاخص مؤثر در پیش‌‌بینی رفتار هیدرولیکی و آب‌پویایی نشان می‌‌دهند با اصلاح مسیر و حذف پیچان‌رود در بازه‌‌های پیچان‌رودی رودخانه‌ی کر با تبدیل رودخانه از حالت پیچان‌رودی به مستقیم (حالت میان‌‌بری) از تخریب بیشتر زمین‌‌های کشاورزی جلوگیری می‌‌گردد، اما فرسایش کناره‌ها و کف بستر را افزون می‌کند که مستلزم هزینه‌ای به‌نسبت زیاد است. بهره‌گیری از مدل‌های پویای سیالات محاسباتی برای مدل‌سازی تغییرات رودخانه، محققان را یک گام به پیش‌بینی‌های کلی‌تر برای فرایندهای حاکم بر رودخانه‌های پیچان‌رودی نزدیک‌تر می‌کند. مدلCCHE2D  نیز از توانایی خوبی برای پیش‌‌بینی تغییرات رودخانه‌های پیچان‌رود برخوردار است.