عوامل موثر در آسیب‌های باز چشمی از نظر بینایی، آناتومی و حفظ چشم

چکیده هدف: تعیین عوامل موثر بر وضعیت بینایی، چسبیدن نهایی شبکیه و حفظ چشم در جراحات باز چشمی در بیماران مراجعه‌کننده به مرکز آموزشی- درمانی امام حسین (ع) طی مهر 1379 تا بهمن 1381. روش پژوهش: بیمارانی که طی مدت مورد بررسی، با جراحت باز چشمی مراجعه نمودند؛ وارد مطالعه شدند. موارد دارای پی‌گیری کم‌تر از 6 ماه، سابقه عمل جراحی داخل چشمی یا بیماری شبکیه‌ای قبل از ضربه و عدم امکان همکاری برای معاینات مثل بیماران در حالت اغما و کودکان، از مطالعه حذف شدند. عوامل جنس، سن، چشم مبتلا، دید اولیه هنگام مراجعه، نقص آوران مردمکی (APD)، اندازه و محل پارگی، هایفما، کدورت عدسی، پرولاپس عنبیه، پرولاپس زجاجیه، خون‌ریزی زجاجیه، جداشدگی شبکیه، جسم بیگانه داخل چشمی، نوع جراحت و نقش ویترکتومی، از نظر تاثیر منفی بر دید نهایی، وضعیت چسبیدن نهایی شبکیه و حفظ چشم، مورد بررسی قرار گرفتند. یافته‌ها: طی مدت مورد نظر، 138 چشم از 137 بیمار مراجعه‌کننده، دارای آسیب‌های باز چشمی بودند که از این تعداد، 116 چشم از 116 بیمار شامل 93 مرد (2/80 درصد) و 23 زن (8/19 درصد)، واجد شرایط مطالعه بودند. در 16 چشم (14 درصد) به علت آسیب شدید، ظرف 2 هفته اول، جراحی انوکلیشن انجام شد. دید اولیه اصلاح‌شده پایین، ‌جداشدگی شبکیه و ویترکتومی عمیق، به عنوان عوامل افزایش‌دهنده احتمال دید نهایی بدتر از 200/20 تعیین شدند. APD مثبت و ویترکتومی عمیق، به عنوان عوامل منفی موثر بر وضعیت نهایی چسبیدن شبکیه شناخته شدند. دید اولیه اصلاح‌شده کم‌تر از 300/20، اندازه پارگی بیش از 10 میلی‌متر، پارگی قرنیه‌ای- صلبیه‌ای، پارگی صلبیه، پرولاپس زجاجیه، خون‌ریزی زجاجیه، جداشدگی شبکیه، نوع ضربه به غیر از ضربه نامشخص نیز به عنوان عوامل منفی موثر بر حفظ چشم مشخص گردیدند. نتیجه‌گیری: دید اولیه پایین، جداشدگی شبکیه و نیاز به ویترکتومی عمیق، پس از وقوع جراحت چشمی باز، موجب افزایش پیامد دید نهایی کم‌تر از 200/20 می‌شوند؛ APD مثبت و نیاز به ویترکتومی عمیق، موجب افزایش پیامد عدم چسبیدن نهایی شبکیه می‌گردند و دید اولیه پایین، بزرگ‌تر بودن اندازه پارگی، پارگی صلبیه‌ای، جداشدگی شبکیه و ضربه نافذ و غیرنافذ نیز موجب افزایش پیامد تخلیه چشم می‌شوند. · مجله چشم‌پزشکی بینا 1384؛ سال 10، شماره 5: 580-575.