عنوان‌شناسی تطبیقی نام‌سروده‌های دو مجموعه‌ «زمستان» اخوان و «المجد للأطفال و الزیتون» البیاتی از منظر مکتب رمانتیسم

مهدی اخوان­ثالث در ادبیات معاصر فارسی و عبدالوهاب البیاتی در ادب معاصر عربی ازجمله شاعرانی هستند که حضور مؤلفه­های رمانتیسم در عنوان و متن شعرشان چشمگیر است. این جستار بر عنوان­شناسی تطبیقی شعر در دو حوزه زبانی-ادبی فارسی و عربی و تبیین پیوند عنوان (به‌مثابه عنصر شاخص پیرامتنی) با عناصر درون­متنی و برون­متنیِ مؤثر بر انتخاب عنوان سروده‌ها متمرکز است و مؤلفه­های رمانتیسم در نام‌سروده­های نخستین مجموعه­ شعری­ این دو شاعر (زمستان و المجد للاطفال و الزیتون) را، پس از ورودشان به جهان سیاست و متأثرشدن زندگی­شان از آن، بررسی می‌کند و میزان بازتاب این مؤلفه­ها را مقایسه و تحلیل می‌کند تا مشخص شود کدام مؤلفه یا مؤلفه­ها در نام‌سروده­های هریک برجسته­تر است و علت برجستگی چیست. مطالعه عنوان‌های شعری دو مجموعه نشان می­دهد که برخی مؤلفه­های رمانتیسم، ازجمله «بازگشت به کودکی»، «گریز و سفر»، «اندوه و تنهایی» و «گذشته­گرایی رمانتیک»، در عنوان‌های شعری هر دو شاعر به­طور آشکار بازتاب یافته است، امری که با توجه به جایگاه ویژه عنوان در شکل‌گیری هویت کلی متن، از جایگاه خاص رمانتیسم در دیدگاه دو شاعر حکایت دارد. برخی مؤلفه­ها (ازجمله ملی­گرایی رمانتیک) در عنوان شعرهای البیاتی بازتاب یافته است، اما با اینکه متن بسیاری از سروده­های اخوان با ملی­گرایی در پیوندی استوار است، در عنوان شعرهای او از آن نشانی نیست.