عارضه‌یابی و اولویت‌بندی عوامل اجرایی و مدیریتی مؤثر بر بهره‌وری آب در تولید نیشکر و ارائه راهکارهای عملی برای افزایش آن

هدف از این پژوهش، عارضه‌یابی، شناسایی و اولویت‌بندی عوامل مؤثر بر بهره‌وری آب در تولید نیشکر در استان خوزستان می‌باشد. در این تحقیق، برای محاسبه بهره‌وری آب از شاخص‌هایی چونCPD،BPD وNBPDاستفاده شده است. با توجه به این که هدف تحقیق، اولویت‌بندی عوامل مؤثر بر بهره‌وری نهاده آب طی فرآیند تولید نیشکر است، عوامل شناسایی شده با استفاده از تکنیک تحلیل سلسله مراتبی (AHP) ارزیابی شدند. سپس در مدل‌سازی بهره‌وری نهاده آب و بررسی عوامل مؤثر بر آن از الگوریتم‌های تصمیم CART و CHAID استفاده شد. بر اساس نتایج تحقیق، متوسط شاخص‌های CPD، BPD و NBPD برای محصول نیشکر به ترتیب برابر 37/2 کیلوگرم بر متر مکعب، 71/1082 تومان بر مترمکعب، 03/528 تومان بر مترمکعب به دست آمد. متغیرهای بهره‌وری اقتصادی آب، ارزش فروش محصول (درآمد)، مقدار شکر تولیدی، هزینه‌های تولید، مصرف آب در هر دور آبیاری، فواصل آبیاری، هدایت الکتریکی خاک بعد از برداشت، هدایت الکتریکی آب رودخانه، متوسط زمان هر دور آبیاری، مساحت مزرعه، رقم گیاه، سن گیاه، تعداد دورهای آبیاری، pH آب خروجی زهکش و عرض خط کشت قبل از دیسکاور مهم‌ترین و تأثیرگذارترین متغیرها در الگوریتم‌های تصمیم CART و  CHAID می‌باشند. دقت مدل CART در قسمت آموزش و تست به ترتیب برابر 96 و 92 درصد بوده است و دقت مدل CHAID در بخش آموزش و تست به ترتیب برابر 97 و 90 درصد می‌باشد. همچنین بر اساس اولویت‌بندی عوامل مؤثر بر بهره‌وری با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی به ترتیب کمیت و کیفیت آب آبیاری، شرایط آب و هوایی، شرایط گیاه، عوامل مدیریتی و انسانی و شرایط خاک با ضریب 459/0، 231/0، 150/0، 091/0 و 069/0 رتبه بندی شدند.