طرح راه ماهی شبه‌طبیعی و ارزیابی کارایی آن با مدل شبیه‌سازی زیستگاه PHABSIM

نویسندگان

  • سارا سادات بدری دانشجوی کارشناسی ارشد، رشتۀ سازه‏ های آبی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران
  • مهدی یاسی دانشیار مهندسی رودخانه، گروه مهندسی آبیاری و آبادانی، دانشگاه تهران
چکیده مقاله:

ساخت سازه‏های متعدد سبب قطع مسیر مهاجرت ماهیان رودخانه می‏شود. مؤثر‌ترین روش برای برقراری مجدد جریان، ساختن راه ‏ماهی است. راه‏ ماهی شبه‌طبیعی از جمله سازه‌های احداث‌شده برای این منظور طی دو دهۀ اخیر در جهان است. به‌منظور احیای رودخانه‌ها و تأمین توسعۀ پایدار سامانۀ رودخانه، ضروری است تا مهندسان رودخانه در کشور به دنبال طراحی سازه‏هایی سازگار با محیط زیست، همچون راه ‏ماهی شبه‌طبیعی باشند. هدف از پژوهش حاضر، ارائۀ مبانی بومی‌سازی طراحی راه‏ ماهی شبه‌طبیعی و طراحی آن برای یکی از رودخانه‏های ایران و ارزیابی آن به عنوان زیستگاه آبزیان است. برای پیاده‏سازی یک نمونۀ طراحی، رودخانۀ جاجرود به‌دلیل احداث چهار بند روی آن و قطع‌شدن مسیر مهاجرت گونه‏ها، انتخاب شد. مسیر کانال کنارگذر با استفاده از سرریزهایی با افت‏ هیدرولیکی 25/0 متر طراحی شد و استخرهایی به عرض چهار و طول پنج متر و میزان تلفات انرژی 1/98 وات بر مترمکعب و خیزآب‏هایی به عرض دو متر در طراحی مورد توجه قرار گرفت. همچنین، با استفاده از مدل ریاضی PHABSIM ارزیابی مطلوبیت زیستگاه راه ‏ماهی طراحی‌شده صورت گرفت و مشاهده شد که درصد عرض مطلوب رودخانه در دبی طراحی در استخرها برای هر یک از گروه‌های سنی به‌ترتیب96/1، 97/43 و 93/41 درصد و در خیزآب‏ها 82/5، 5/38 و 2/18 است. مطلوبیت زیستگاه استخرهای استراحت در مقایسه با زیستگاه‏های خیزآب مناسب‏تر بود و نتایج بررسی‏ها نشان داد ماهیان در زیستگاه خیزآب به خلاف زیستگاه استخرها، کناره‏های راه‏ ماهی را به‌دلیل سرعت‏های مطلوب‏تر به‌عنوان زیستگاه انتخاب می‌کنند.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

تأثیر پارامترهای هیدرولیکی جریان بر ماهی قزل آلای رنگین کمان در رودخانه با استفاده از مدل شبیه سازی زیستگاه phabsim

مخاطرات زیست محیطی ایجاد شده در رودخانه ها در دهه های اخیر معضلات بزرگی را برای این نوع پهنه های آبی به همراه داشته است و نیاز به بررسی تقابلات میان شرایط هیدرولیکی و اکولوژیکی حاکم بر رودخانه به منظور بررسی وضعیت سلامت رودخانه ها در کشورهای مختلف دنیا احساس شده است که بررسی وضعیت مطلوبیت فیزیک زیستگاه یکی از جنبه های بسیار مهم در این زمینه است. در این تحقیق وضعیت مطلوبیت زیستگاهی رودخانه برای ...

15 صفحه اول

ارزیابی زیستگاه کفتار راه راه ایرانی در پارک ملی خجیر و ارائه مدل مطلوبیت به کمک روش hep

از آنجا که کفتار راه راه در راس هرم غذایی قرار می گیرد اطلاع از وضیعت زیستس آن کمک موثری در جهت حفظ سایر گونه ها خواهد بود. امروزه بیشترین تخریب های زیست محیطی متوجه زیست گاه ها است، لذا حفظ زیست گاه ها و مطالعه آنها به خصوص زیست گاه های گونه ای مهمی چون کفتار از اهمیت بسزایی برخوردار است. ارزیابی زیستگاه به عنوان یک راه حل عملی برای انجام این مهم مطرح است. با ارزیابی زیستگاه می توان مطلوبیت و ...

متن کامل

مقایسه تأثیر وضعیت طاق باز و دمر بر وضعیت تنفسی نوزادان نارس مبتلا به سندرم دیسترس تنفسی حاد تحت درمان با پروتکل Insure

کچ ی هد پ ی ش مز ی هن ه و فد : ساسا د مردنس رد نامرد ي سفنت سرتس ي ظنت نادازون داح ي سکا لدابت م ي و نژ د ي سکا ي د هدوب نبرک تسا طسوت هک کبس اـه ي ناـمرد ي فلتخم ي هلمجزا لکتورپ INSURE ماجنا م ي دوش ا اذل . ي هعلاطم ن فدهاب اقم ي هس عضو ي ت اه ي ندب ي عضو رب رمد و زاب قاط ي سفنت ت ي هـب لاتـبم سراـن نادازون ردنس د م ي سفنت سرتس ي لکتورپ اب نامرد تحت داح INSURE ماجنا درگ ...

متن کامل

ارزیابی عملکرد زیست محیطی راه ماهی دنیل

الگوی جریان در راه ماهی، تأثیر بسیار مهمی در ایجاد یک معبر امن و دوست داشتنی جهت جذب و صعود ماهیان دارد. آشفتگی زیاد جریان می‌تواند عامل کاهنده‌ی سرعت ماهی‌ها محسوب شده و ضمن بروز جراحت به آنان، باعث تأخیر یا عدم خروج ماهی‌ها از راه ماهی گردد. در این پژوهش طی یک رویکرد ترکیبی، ویژگی‌های هیدرولیکی و زیستی عبور ماهی از سازه راه ماهی دنیل مورد تحلیل و بررسی قرار گرفته است. سپس با استفاده از قابلیت...

متن کامل

بررسی شرایط هیدرولیکی راه ماهی از نوع کانال ماهی- قایق‌رو با استفاده از مدل عددیFlow 3D

راه ­ماهی ­ها، به دلیل نقش مهمی که در مهاجرت آبزیان و بقا نسل آن‌ها دارند، از اجزای اصلی سازه­ های تقاطعی از جمله سدها می­ باشند. در این تحقیق مدل عددی کانال ماهی-قایق ­رو با استفاده از نرم افزار Flow-3D تهیه شده است. به منظور صحت­ سنجی از نتایج مدل آزمایشگاهی استفاده شد. با مقایسه نتایج مدل عددی با مدل آزمایشگاهی، مشخص شد که میزان خطا برای عمق و سرعت جریان، به ترتیب 3 و 5/11 درصد است. سپس با ا...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 6  شماره 1

صفحات  1- 13

تاریخ انتشار 2019-03-21

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023