سیما و سیرة علی و اهل بیت(ع) در کشف‌المحجوب هجویری

یکی از کارهای مهم عالمان تصوف و عرفان اسلامی، تدوین و نوشتن کتاب‌هایی برای آموزش یا پاسخ به سؤالات مریدان و رهروان و در‌مجموع برای راهنمایی اهل طریقت و جویندگان این راه بوده است. در این کتاب‌ها بنا به اعتقاد نویسنده و سلیقة او، مباحث مهم اصولی و عملی عرفان و نیز سرگذشت‌ها و سخنان بزرگان و پیشوایان طریقت گردآوری می‌شده است. کشف‌‌المحجوب هجویری غزنوی، نخستین متن تألیفی به‌زبان فارسی در زمینه‌های گوناگون عرفان است. این کتاب درواقع دائرۀ‌المعارفی از مباحث، اصول، اندیشه‌ها و اصطلاحات عرفانی است که مؤلف در کتاب خود گرد آورده است. هجویری خود از عالمان و دانایان عامل بوده است. یکی از موضوعات و مبناهای مهم در کتاب، سیره و سخنان حضرت علی‌(ع) و ائمة اهل بیت(ع) است که همراه با توصیف سیمای نورانی آن بزرگان در متن آمده است. سیرة علوی و زندگی و گفتار امیرالمؤمنین و فرزندان پاکش، منبع الهام‌بخش و اسوة کردار کسانی است که می‌خواهند دل از دنیا بکنند و تهذیب نفس و خدمت برای رضای حق را در‌پیش بگیرند. درواقع علمای عرفان و تصوف به پیروی از سنت حضرت رسول(ص) و صحابه، به‌ویژه اهل بیت(ع)، زندگی، سیره و سخنان آن بزرگان را سرمشق خود قرار می‌داده‌اند. در این مقاله، سیما، سیره و سخنان ائمة اهل بیت از امام علی(ع) تا امام صادق‌(ع) و نحوة پرداختن به آن و نیز بهره‌های معنوی آن و موضوعات مهمی چون نماز، ایثار، نحوة پوشش، ... بررسی شده است.