سنجش عوامل موثر در ایجاد معنای مکان از دیدگاه کاربران و شهرسازان (نمونه موردی: میدان انقلاب و ولایت فقیه ارومیه)

ساخت مکان های با معنی یکی از رسالت های اصلی شهرسازان و طراحان شهری است. در این راستا شناخت معنای مکان و روند شکل گیری آن و شناسایی مؤلفه ها و معیارهای تاثیرگذار بر آن می تواند در ایجاد مکان های معنادار و مطلوب برای شهروندان مفید واقع شود. بدین منظور هدف از این پژوهش سنجش عوامل موثر در ایجاد معنای مکان از دیدگاه شهروندان و شهرسازان و بررسی تفاوت دو دیدگاه یاد شده در دو نمونه موردی پژوهش، میدان ولایت فقیه و میدان انقلاب شهر ارومیه می باشد. بدین منظور در پ‍ژوهش حاضر از روش تحقیق، توصیفی -‌ تحلیلی و از شیوه‌های مرور متون، منابع و اسناد تصویری در بستر مطالعات کتابخانه‌ای و همچنین از روش تحقیق موردی و شیوه تحقیق مشاهده در بستر مطالعات میدانی و از ابزار پرسشنامه بهره گرفته شده است. همچنین به توجه به اهداف و سوال های تحقیق در این پژوهش از نرم افزار Decision Super و مدلANP جهت اهمیت سنجی پارامترهای موثر در ایجاد معنای مکان استفاده شده است. براساس یافته های تحقیق می توان ابعاد موثر در ایجاد معنای مکان را در سه مولفه، عوامل ادراکی و شناختی فرد، عوامل محیطی – کالبدی و عوامل اجتماعی طبقه بندی و ارائه نمود. همچنین تحلیل یافته ها نشان می دهد بینش دو گروه، شهروندان (کاربران مکان) و شهرسازان (طراحان مکان) نسبت به درجه اهمیت وجوه معنایی مکان متفاوت است. شهروندان با توجه به عوامل شناختی و ادراکی و همچنین تجارب و زندگی روزمره در فضاهای شهری داری بینش واقعی تر نسبت به مسائل و درجه اهمیت معانی موجود در مکان ها هستند. در حالی که شهرسازان بیشتر بر پایه آموزش های علمی و آکادمیک درباره مؤلفه های معنای مکان اظهار نظر می کنند. لذا در جهت دستیابی به مکانی مطلوب و با معنا برای کاربران مکان، طراحان شهری باید اقدامات اجرایی و تغییر و تحولات مکان را همسو با نظریات کاربران حقیقی مکان یعنی شهروندان، هدایت و راهبری نمایند.