سرعت تجزیه ویناس چغندرقند و تأثیر آن بر ویژگی‌های فیزیکوشیمیایی دو خاک آهکی و اسیدی

به‌منظور بررسی سرعت تجزیه ویناس چغندرقند و تأثیر آن بر ویژگی‌های فیزیکوشیمیایی دو خاک آهکی و اسیدی یک آزمایش با 15 تیمار و در 3 تکرار به‌صورت فاکتوریل بر پایه طرح کاملاً تصادفی به اجرا در آمد. در این آزمایش ترکیب فاکتوریل پنج سطح مختلف ویناس (صفر، 5، 10، 20 و 40 تن در هکتار) و سه زمان نمونه‌برداری (10، 20 و 30 روز بعد از افزودن ویناس به هر دو نوع خاک)، به‌عنوان تیمارهای آزمایشی لحاظ گردیدند. نتایج نشان داد که تأثیر زمان نمونه‌برداری بر میزان رس قابل انتشار در هر دو نوع خاک آهکی و اسیدی در سطح احتمال یک درصد معنی‌دار است و با گذشت زمان میزان رس قابل انتشار هم در خاک اسیدی و هم در خاک آهکی افزایش یافت. همچنین نتایج نشان داد که اثر مقدار ویناس مصرفی نیز در هر دو نوع خاک اسیدی و آهکی بر میزان رس قابل انتشار در سطح یک درصد معنی‌دار است و کاربرد ویناس در خاک اسیدی باعث افزایش میزان رس قابل انتشار نسبت به تیمار شاهد گردید ولی در خاک آهکی کاربرد ویناس باعث کاهش میزان رس قابل انتشار نسبت به تیمار شاهد شد که با گذشت زمان میزان رس قابل انتشار افزایش یافت. همچنین نتایج تجزیه واریانس داده‌ها نشان داد که تأثیر زمان نمونه‌برداری از خاک، بر pH خاک اسیدی و آهکی معنی‌دار نمی‌باشد. تأثیر میزان ویناس مصرفی بر pH خاک اسیدی در سطح یک درصد معنی‌دار بود و کاربرد ویناس باعث کاهش pH خاک نسبت به شاهد گردید ولی نتایج نشان داد که تأثیر مقدار ویناس مصرفی بر pH خاک آهکی معنی‌دار نمی‌باشد، البته یک روند کاهشی در pH خاک با افزایش ویناس مشاهده شد. تجزیه آماری داده‌ها همچنین نشان داد که تأثیر زمان نمونه‌برداری بر میزان EC خاک اسیدی و آهکی معنی‌دار نمی‌باشد ولی تأثیر مقدار ویناس بر EC در هر دو نوع خاک در سطح احتمال یک درصد معنی‌دار بود و افزایش مقدار ویناس باعث افزایش میزان EC خاک در هر دو نوع خاک گردید. نتایج به‌دست آمده نشان داد که در مدت 60 روز، 59 درصد از کل کربن آلی ویناس در خاک آهکی و 69 درصد آن در خاک اسیدی تجزیه شد. در هر دو نوع خاک مورد آزمایش تا روز پنجم ویناس با سرعت بیشتری تجزیه شد و سرعت تجزیه در خاک اسیدی بیشتر از خاک آهکی بود، ولی از روز پنجم به بعد سرعت تجزیه در دو خاک تقریباً برابر و در خاک اسیدی کمی بیشتر از خاک آهکی بود.