زن در ضرب‌المثل‌ها و اصطلاحات فارسی: بررسی پیکره ـ بنیاد عامل انسجام از دیدگاه تحلیل گفتمان

هدف از این پژوهش بررسی عوامل پیوستگی و همبستگی و نوع گفتمان در ضرب‌المثل‌ها و اصطلاحات مربوط به زنان و ارائۀ تحلیل از نوع انسجام در آن‌هاست. چهارچوب نظری تحلیلْ رویکرد نقش‌گرایانۀ هلیدی ـ متیسن و قالب آن فرانقش متنی می‌باشد. پیکرۀ مورد بررسی ضرب‌المثل‌ها و اصطلاحات در کتاب کوچه (شاملو، 1381) است. روش پژوهش دارای مؤلفه‌های کیفی و نیز رویکرد کمّی است. مؤلفه‌های کیفی برگرفته از تحلیل گفتمان انسجامی و رویکرد کمّیْ تحلیل آماری این پیکره بر اساس آزمون ضریب همبستگی پیرسون می‌باشد. نتایج نشان می‌دهد: 1. هر دو عامل پیوستگی دستوری و واژگانی در کتاب کوچه به کار گرفته می‌شوند ولی توزیع آن‌ها متفاوت است؛ 2. در 93/17% از کتاب کوچه پیوستگی صفر و عامل ایجاد انسجام کارکردی و مربوط به عامل همبستگی است؛ 3. ضریب همبستگی میان تعداد عوامل پیوستگی و تعداد واژه‌ها معنادار و گفتمان در این فرهنگ بیش‌تر همبسته و از نوع «گفتمان کمینه» می‌باشد.