رویکردهای مذهبی و بنیادهای ایدئولوژیک در سام‌نامه

نویسندگان

  • مجید پویان استادیار زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه یزد، ایران
چکیده مقاله:

پس از ورود و پذیرش آیین اسلام در ایران، موج گسترده‌ای از باورها، اسطوره‌های اسلامی و سامی و در پی آن عناصر عرفانی، ادبیات حماسی ایران را تحت تأثیر قرار داد. این تأثیرات دامنة وسیعی از تغییر و دگرگونی‌های ساختاری و محتوایی را در بر گرفت؛ به‌گونه‌ای‌که تغییر ایدئولوژی نویسنده بر مسائل بسیاری أثر‌‌ گذاشت که از آن جمله به جریان داستان، اعمال و رفتار قهرمانان، تعامل میان شخصیت‌های داستان و حتی تعیین سرنوشت قهرمانان می‌توان اشاره کرد. با تحلیل تأثیرهای عنصر مذهب در سام‌نامه می‌توان دریافت اندیشه‌ها و مضامین اسلامی و قرآنی در این اثر نمود بسیاری دارد؛ به‌طوری‌که خویشکاری پهلوان و قهرمان اصلی حماسه و یاران و همراهان او در ترویج عقاید یکتاپرستانه و حتی گاهی آشکارا در راستای گسترش باورهای اسلامی است و اهداف ملی در اولویت‌های بعدی قرار می‌گیرد. مضامین و تفکر عرفانی و صوفیانه در سایة دین اسلام، نمودهایی در این اثر دارد که در بخش‌های سرودة خواجوی کرمانی می‌توان آنها را دریافت. این پژوهش از نوع بنیادی و مبنای کار برپایة شیوة تحلیلی، توصیفی و کتابخانه‌ای است. نگارندگان کوشیده‌‌‌اند اصلی‌ترین تأثیرهای دین را در حماسة سام‌نامه واکاوی کنند و از این راه افزون‌بر دست‌یابی به اهداف بالا که اساس این پژوهش است، این نکته را تأیید کنند که سام‌نامه حماسه‌‌ای است که در دوران‌های مختلفی از تاریخ سروده شده است.  

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

مشروعیت سیاسی در رویکردهای مذهبی حکومت ترکمانان قراقویونلو و آق‌قویونلو

در فاصله هجوم مغولان و فروپاشی خلافت بغداد تا ظهور حکومت صفوی، همچنان‌که سازمان سیاسی، ماهیت و شکل ساختاری پیشین خود را ازدست داد، مذهب رسمی این دستگاه نیز دچار بحران عمیقی شد و در پروسه‌ای نوین، نفوذ آن به‌لحاظ پدیدایی بستری جدید، هم در گستره اجتماعی و هم سیاسی کاهش یافت. در تقابل با مذهب تسنن، به‌تدریج تشیع و نحله‌های تصوف مجال رشد یافتند و از نفوذ اجتماعی گسترده‌ای بهره‌مند شدند و بر همین اس...

متن کامل

Degenerate Four Wave Mixing in Photonic Crystal Fibers

In this study, Four Wave Mixing (FWM) characteristics in photonic crystal fibers are investigated. The effect of channel spacing, phase mismatching, and fiber length on FWM efficiency have been studied. The variation of idler frequency which obtained by this technique with pumping and signal wavelengths has been discussed. The effect of fiber dispersion has been taken into account; we obtain th...

متن کامل

از تصلب ایدئولوژیک صفوی تا پلورالیسم سیاسی ـ مذهبی پادشاهان هند؛ تأملی در وضع شعر و شاعری عهد صفویه

Founded on Shii beliefs, Safavid dynasty adopted an ideological policy for its survival. It went so far as to develop directives and a set of principles for poets and composing poetry. For instance, poets were expected to write odes about the position of His Majesty the King, the true follower of the Imams, and the Imams, peace be upon them. By doing this, they received rewards from the court. ...

متن کامل

تأملی روش‌شناختی‌ در بنیادهای مکتب‌ایده‌آلیسم

مقاله حاضر، موازین روش‌شناختی مکتب ایده‌آلیسم را بررسی می‌کند. نویسنده این مقاله معتقد است که تبیین‌های ایده‌آلیستی از امنیت ملی، روشهایی را مراعات می‌کند که بیش و پیش از همه، مورد توجه «ایمانویل کانت» بوده است. کانت به عنوان بانی موثر ایده‌آلیسم، برداشت نوینی از وظایف انسان، ماهیت و رسالت دولت و همچنین امکان رفتار مسالمت‌آمیز بازیگران سیاسی ارایه نموده که برخلاف دیدگاه‌های رئالیست...

متن کامل

فانتزی در سامنامه خواجوی کرمانی

فانتزی یکی از مباحث نو در گستره ادب فارسی است که بیشترین کاربرد آن در ادبیات کودک و نوجوان است. از ویژگی های برجسته این نوع ادبی، تخیلی بودن و محال بودن امکان وقوع آن در دنیای واقعی است. فانتزی، داستانی بر پایه تخیل فردی است که عناصر افسانه ای، رمزی و جادویی در آن نقش مهمی ایفا می کنند. در فانتزی ها تلاش می شود با گذر از جهان واقع، جهانی خاص با قواعد و قوانین مشخص و شخصیت های تخیلی که فاعل کنش ...

15 صفحه اول

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 10  شماره 4

صفحات  21- 40

تاریخ انتشار 2018-12-22

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023