رسالۀ «قدوسیه» و انعکاس مسائل عدل و احسان

در تعلیمات دینی و اخلاقی میرسیدعلی همدانی رسالۀ «قدوسیه» که به‌لحاظ حجم خُرد و از نظر مظمون برجسته است، مقام ارزنده دارد. این اثر به باب‌ها تقسیم نشده؛ بلکه موضوعات آن پی‌درپی و با تکرار خطابۀ «ای عزیز» بیان می‌شود. زبان این اثر ساده و موجز است و تناسب کلام، سجع، توصیف عالی و واسطه‌های تصویر، منطق گفتار را پرقوت و شیوۀ بیان را جذاب و گوارا کرده است. در رسالۀ «قدوسیه» مسائل اخلاق حمیده در دین مبین اسلام بررسی شده و مؤلف بر دو راه پاک شدن از گناه و به سعادت اخروی رسیدن تأکید کرده است. به‌طور کلی، دربارۀ محتوای این اثر ارزشمند می‌توان گفت تاروپود اخلاقی این رساله را عدل و عدالت و احسان تشکیل می‌دهد. تعلیمات اخلاقی میرسیدعلی در این رساله براساس مکافات و مجازات عمل در روز قیامت بنیاد شده و این اصول بر ارزش اخلاقی و تعلیمی و تربیتی رساله به‌درجات افزوده است. همچنین، در این اثر آشکاری مضمون، طبیعی بودن بررسی و فصیح بودن نتیجه‌گیری به گفتار میرسیدعلی جذابیت بیشتری بخشیده است.