دین و سلامت: آزمون اثر دینداری بر سلامت در میان نمونه‌ای از دانشجویان

یکی از موضوع‌هایی که در دهه‌های اخیر وارد حوزه جامعه‌شناسی شده و توجه بسیاری از محققان اجتماعی را به‌خود جلب کرده، نقش مهم تعیین کننده‌های اجتماعی در سلامت انسان است. در این مقاله، رابطه سلامت با برخی از تعیین‌کننده‌های اجتماعی شامل دینداری، سبک ‌زندگی سلامت ‌محور و حمایت اجتماعی آزمون می‌شود. این مطالعه یک مطالعه پیمایشی است که جمعیت آماری آن را دانشجویان دانشگاه تبریز تشکیل می‌دهند. اطلاعات مورد نیاز برای سنجه‌های دینداری، سبک­زندگی سلامت­ محور، حمایت اجتماعی و سلامت (جسمی، روانی و اجتماعی) با پرسشنامه از یک نمونه 350 نفری که براساس فرمول کوکران تعیین و به روش طبقه‌ای متناسب انتخاب شدند، به دست آمد. آزمون‌های اعتبار و پایایی مؤید اعتبار و پایایی بالای سنجه‌ها بود. براساس یافته‌های تحقیق متغیرهای دینداری، سبک ‌زندگی سلامت ‌محور و حمایت اجتماعی 8/36 درصد تغییرات سلامت کل، 6/16 درصد تغییرات سلامت جسمی، 2/31 درصد تغییرات سلامت روانی و 6/32 درصد تغییرات سلامت اجتماعی را تبیین می‌کنند. از نظر آماری دینداری دارای تأثیر معنادار مستقیم و غیرمستقیم بر سلامت کل است، ولی در ابعاد مختلف سلامت، تأثیر دینداری به شیوه‌های مختلف نمودار می‌شود. دینداری به‌طور غیرمستقیم و ازطریق متغیر سبک ‌زندگی سلامت ‌محور بر سلامت جسمی تأثیر دارد. اثر دینداری بر سلامت اجتماعی به‌طور غیرمستقیم و از طریق حمایت اجتماعی است. تأثیر دینداری بر سلامت روانی هم به ‌طور مستقیم و هم به طور غیرمستقیم (ازطریق حمایت اجتماعی) تأیید می‌شود. این یافته‌ها دلالت‌های نظریه‌های کارکردگرا درخصوص اثر مثبت دینداری بر سبک ‌زندگی سلامت ‌محور، حمایت اجتماعی و سلامتی، به‌خصوص سلامت روانی و سلامت اجتماعی را تأیید می‌کنند.