حس و توحید از منظر مفسران و فیلسوفان

از نظر تمام مفسران و نیز فیلسوفان دستیابی به معرفت برای انسان امکان‌پذیر است. آدمی می‌تواند با توسل به روش‌های مختلف به معرفت دست یابد. در این میان، حس راهی برای نیل به شناخت و طریقی برای مواجهه با جهان خارج است. حس انسان را با جهان خارج آشنا کرده پرده از رازهای حسّی برمی‌دارد. متفکّران در ارتباط با اعتبار طریق حس دیدگاه‌های متفاوتی را مطرح کرده‌اند امّا آموزه‌های قرآن و استدلال‌های که از آیات قرآن به دست می‌آید ما را به این سمت رهنمون می‌نماید که حس راهی معتبر است. قرآن با ترتیب دادن استدلال‌های مختلف ارزشمندی شناخت حسی را به صورت فی الجمله می‌پذیرد. از سوی دیگر آیات قرآن بیانگر آن است که در حس امکان خطا وجود دارد. فلاسفه در ارتباط با نسبت نفس با شناخت حسی معتقدند که نفس انسان در مرحله قبل از حس، فاقد هرگونه معرفت است، امّا قرآن اظهار می‌دارد که نفس در آغاز، فاقد علم حصولی است و طرح مسئله فطرت ما را بر آن می‌دارد که معتقد شویم معارف فطری و غیرحصولی در نفس، قبل از حس وجود دارد.