تعیین دوره بحرانی کنترل گاوپنبه (Abutilon theophrasti) در کشت تابستانه سویا، رقم ویلیامز

گاوپنبه (Abutilon theophrasti) یکی از مهمترین گیاهان هرز مزارع سویای استان گلستان است. به منظور تعیین دورة بحرانی کنترل این علف هرز در سویا (Glycine max (L.) Merr.)، رقم ویلیامز، آزمایشی در سال 1385 در ایستگاه تحقیقات کشاورزی گرگان در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با چهار تکرار به اجرا در آمد. بدین‌منظور از دو گروه تیمار استفاده شد؛ گروه نخست در برگیرندة تیمار‌های کنترل گاو پنبه تا مرحلة دو برگی (تا رسیدن درجه- روز رشد تجمعی‌ (CGDD) به330)، چهاربرگی CGDD)برابر با 520(، شش برگی CGDD)برابر با750(، گل‌دهی CGDD) برابر با 950(، غلاف‌دهی CGDD) برابر با 1325( و کنترل در تمام فصل رشد CGDD) برابر با2070) به‌عنوان شاهد کنترل و گروه دوم شامل تیمارهای تزاحم گاو پنبه تا مراحل رشد یاد شده به‌علاوه تزاحم در تمام فصل رشد (شاهد تزاحم) بود. برای تعیین زمان آغاز و پایان دورة بحرانی کنترل گاوپنبه به‌ترتیب از توابع غیرخطی لجستیک و گامپرتز استفاده شد. براساس نتایج تجزیه واریانس، تیمارهای کنترل به‌طور معنی‌داری بر تعداد غلاف در بوته و عملکرد دانه تأثیر گذاشتند ولی اثر آن‌ها بر تعداد دانه در غلاف و وزن دانه معنی‌دار نبود. همچنین، تأثیر تیمارهای تزاحم بر تمام صفات یاد شده بجز وزن دانه معنی‌دار بود. در میان اجزای عملکرد دانه، تعداد غلاف در بوته مهمترین جزء شتاخته شد و بیشترین همبستگی با عملکرد دانه را دارا بود. وزن دانه با ثبات‌ترین جزء عملکرد شناخته شد. تغییرات تعداد دانه در غلاف تحت تأثیر تیمارها بیشتر از وزن دانه و کمتر از تعداد غلاف در بوته بود. دورة بحرانی کنترل گاوپنبه در این رقم سویا با در نظر گرفتن 5 درصد کاهش عملکرد دانه قابل قبول بین مراحل سه برگی و گلدهی (20 تا 45 روز پس از سبز شدن) و با در نظر گرفتن 10 درصد کاهش عملکرد قابل قبول بین مراحل چهار برگی و شش برگی (25 تا 35 روز پس از سبز شدن) تعیین گردید.