تصویر باغ و عناصرمنظر در قرآن با تاکید بر سوره الرحمن

در بینش اسلامی توجه به چگونگی جهان پسین در دامنه وسیعی از منابع، از متون اولیه آن تا منابع عرفانی و احادیث و ادعیه توجه خاص دارد. یکی از موضوعات، روایت معاد و بهشت است که در جایجای قرآن از آن نام برده شده است. سوره الرحمن در این بین، به¬علت توصیفات بدیع از باغ ابدی بهشت، جایگاه ویژه¬ای یافته است. در این مقاله، ابتدا با مطالعه پیشینه عناصر اصلی باغ اسلامی مانند درخت، آب و ...در تمدن¬های گذشته به اسطوره¬شناسی این عناصر به¬مثابه عناصری در ارتباط با امری قدسی، پرداخته می¬شود. پس ازآن با مطالعه برروی دیدگاه حکمت اسلامی در مورد عناصر مذکور در قرآن و نمونه¬های باغ اسلامی، سعی شد تا به¬مفهوم حکمی بهشت نزدیک شده و سپس با جستجو در متن قرآن و توجه ویژه به سوره¬الرحمن، تفاسیر مربوط¬به این سوره مورد مطالعه قرار گرفت. از کلیت مطالب می¬توان به این جمع¬بندی رسید که تصویر باغ در سوره¬الرحمن بر اصول و عناصر منظری خاص تکیه دارد. توصیفات قرآنی از این عناصر، چگونگی ارتباط آن با هم و حکمتی که در لوای آن وجود دارد، شکل خاصی از باغ را ترسیم می¬کند که نمونه آن را می¬توان در باغات اسلامی تا به امروز دید.