تصویرگونگی خط در نسخه قرآنی 1200 محفوظ در موزه آستانه قم

نویسندگان

چکیده مقاله:

نسخه قرآنی شماره ‌1200 محفوظ در موزه آستان قم منسوب به قرن دوم هجری است. این نسخه علاوه بر مسائل نسخه‌شناسی مانند تاریخ کتابت، سه‌ سطری بودن و نگارش بر کاغذ، به جهت طراحی خاص و منحصر ‌به فرد حروف و صفحه‌آرایی آن دارای اهمیت است. هدف: تلاش می‌گردد در این مقاله علاوه‌ بر معرفی این نسخه، شیوه خاص نگارش حروف در این نسخه از منظر بازنمایی کلمات در خوشنویسی ‌اسلامی و رابطه آن با ایجاد معنا برای مخاطب مورد بررسی قرار می‌گیرد. روش: این مقاله به روش توصیفی- ‌تحلیلی صورت‌ گرفته است و برای انجام آن از منابع کتابخانه‌ای و آرشیوی استفاده شده ‌است. یافته‌ها: نوشتار همان تصویر‌متن و تجسم مادی امر مجرد و غیرمادی است. در این نسخه بعضی از کلمات و حروف به‌گونه متمایزی نسبت به سایر کلمات و حروف طراحی ‌شده‌اند این کلمات از نظر معنایی در متن دارای اهمیت هستند. در واقع ارتباط بین ویژگی‌های صوری و معنایی نشانه نوشتاری برقرار است که در نشانه‌شناسی با عنوان تصویرگونگی درونی شناخته شده است. در این نسخه تصویرگونگی درونی در بازنمایی کلماتی به کار رفته که معنای ویژه‌­ای در آیه مورد نظر دارند و نقش تأکیدی ایفا می‌کنند. نتیجه: نتایج تحقیق نشان ‌می‌دهد‌ که نوشتار همچون نشانه در خوشنویسی‌ اسلامی در دو سطح صورت و معنا عمل‌ می‌کند و به تصویرگونگی درونی در متن از منظر بصری و معنایی می‌انجامد. این تصویرگونگی بر درک معنای متن تأثیر‌گذار است.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

اثر بربرین در تنظیم آستروسیتهای Gfap+ ناحیه هیپوکمپ موشهای صحرایی دیابتی شده با استرپتوزوتوسین

Background: Diabetes mellitus increases the risk of central nervous system (CNS) disorders such as stroke, seizures, dementia, and cognitive impairment. Berberine, a natural isoquinolne alkaloid, is reported to exhibit beneficial effect in various neurodegenerative and neuropsychiatric disorders. Moreover astrocytes are proving critical for normal CNS function, and alterations in their activity...

متن کامل

اثر بربرین در تنظیم آستروسیتهای Gfap+ ناحیه هیپوکمپ موشهای صحرایی دیابتی شده با استرپتوزوتوسین

Background: Diabetes mellitus increases the risk of central nervous system (CNS) disorders such as stroke, seizures, dementia, and cognitive impairment. Berberine, a natural isoquinolne alkaloid, is reported to exhibit beneficial effect in various neurodegenerative and neuropsychiatric disorders. Moreover astrocytes are proving critical for normal CNS function, and alterations in their activity...

متن کامل

بررسی پیکرهای انسانی در آثار جنید السلطانی براساس نسخه مصور سه مثنوی خواجوی کرمانی (محفوظ در موزه بریتانیا به‌شماره 18113)

در نقاشی ایرانی، پیکر انسانی دارای جایگاه ویژه‌ای است و نوع بازنمایی آن متأثر از نگرش خیال ‌محور در سنت ادب فارسی است. جنید در ترسیم پیکر‌های انسانی برای نخستین‌بار به مضامین غنائی توجه کرده است و در آثارش به یک سبک کاملاً ایرانی دست یافته است که پیشقدم شیوه پیکرنگاری در ادوار بعدی نقاشی ایرانی محسوب می‌شود. موضوع این تحقیق بررسی شیوه‌های ترسیم و تناسبات پیکر‌بندی انسان در آثار جنید السلطانی است...

متن کامل

بررسی یک نمونه نسخه خطی مصور «جنگ شعر» قاجاریه محفوظ در موزه و کتابخانه مجلس شورای اسلامی

تولید نسخ خطی یکی از مهمترین وجوه هنراسلامی است که در طول تاریخ باعث پیوند و قرار‎گرفتن هنرهایی چون تذهیب، خوشنویسی و نگارگری در کنار یکدیگر شده است. در میان نسخه‎های خطی، جنگ های شعر نمونه‎هایی هستند که با تصاویر و تزیینات بسیاری مزیین شده‎اند. موضوع این تحقیق معرفی یک جنگ شعر مصور مربوط به دوران قاجار است که در موزه و کتابخانه مجلس شورای اسلامی نگهداری می‎شود. هدف از این مقاله بررسی این جنگ ب...

متن کامل

تأمّلی در سرلوح قرآن‌های مذهب عصر تیموری و قاجار(مطالعه تطبیقی سرلوح‌های قرآنی نمونه‌های موجود از موزه آستانه مقدسه قم و کتابخانه مرکزی تبریز)

هنر تذهیب یکی از هنرهای تزئینیـکاربردی است که زیرمجموعه­ هنر کتاب­آرایی محسوب می­شود. قرآن­آرایی از جمله بسترهای مناسب برای تجلی این هنر است که از اوایل قرون اسلامی با یکدیگر اجین شده­اند. هنر تذهیب را می­توان در کابردهای مختلف قرآن­آرایی از جمله تزئینات صفحات افتتاح، صفحات آغازین جزء­ها و غیره در قالب­های شمسه یا سرلوح مشاهده نمود. در طول زمان، تزئینات سرلوح بیشتر مورد استفاده هنرمندان قرار گر...

متن کامل

بررسی نگاره های نسخه مصور اکبرنامه محفوظ در موزه ویکتوریا و آلبرت لندن

پژوهش حاضر با هدف بررسی نگاره های نسخ? مصور اکبرنام? محفوظ در موز? ویکتوریا و آلبرت لندن صورت گرفته است. نسخ? نام برده یکی از نسخ مصور زمان اکبرشاه (1014-963ق./1605- 1556م.)، سومین پادشاه از سلسل? گورکانیان هند می باشد. پژوهش گر به منظور نیل به هدف در پی پاسخ گویی به این مسائل می باشد که ویژگی عمومی نگاره های نسخ? اکبرنامه چیست و ساختار ترکیب بندی آن ها چگونه است. این پژوهش که با روش توصیفی-تح...

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 22  شماره 2

صفحات  30- 50

تاریخ انتشار 2019-06-22

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023