تدوین بسته آموزشی بومی تربیت جنسی کودکان دوره ابتدایی و بررسی اثربخشی آن بر رشد دانش و مهارت پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی

پژوهش حاضر با هدف تدوین بسته آموزشی بومی تربیت جنسی کودکان دوره ابتدایی و بررسی اثربخشی آن بر رشد دانش و مهارت پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی انجام شده است. روش تحقیق از نوع آمیخته بود. مرحله اول پژوهش به روش کیفی از نوع نظریه داده بنیاد صورت گرفته است. در این مرحله مؤلفه‌های سازنده بسته آموزشی بومی تربیت جنسی شناسایی شد. در این مرحله، جامعه آماری شامل کلیه متخصصان روانشناسی کودک و روانشناسان تربیتی می‌باشد که از نظرات آن‌ها برای تدوین بسته‌های آموزشی استفاده شده است. تعداد 10 نفر به روش زنجیره‌ای انتخاب (گلوله برفی) شده‌اند. ابزار مورد استفاده این مرحله مصاحبه نیمه سازمان یافته بود. در مرحله دوم که بخش کمی پژوهش می‌باشد، به‌منظور بررسی اثربخشی آموزش از طرح شبه آزمایشی گروه‌های ناهمسان استفاده شد. جامعه آماری این مرحله شامل دانش آموزان دوره ابتدایی مناطق 1 و 2 شهر تهران هستند که با استفاده از روش در دسترس، دو مدرسه دخترانه انتخاب شدند و بسته آموزشی تهیه‌شده در این دو مدرسه اجرا شد. به‌منظور اندازه‌گیری این دو بعد (دانش و مهارت پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی) از آزمون محقق ساخته استفاده شده است. به‌منظور طراحی این پرسشنامه از مبانی علمی آگاهی جنسی کودکان، آسیب‌های احتمالی در این خصوص و ... و همچنین، نظرات متخصصین معرفی‌شده در مرحله اول استفاده شده است. نتایج به‌دست‌آمده نشان می‌دهد که سرفصل‌های به‌دست‌آمده از مرحله اول شامل آموزش حریم خصوصی مطابق با فرهنگ اسلامی ایرانی، آموزش هویت جنسی، آموزش بهداشت فردی، ارتباط با والدین، آموزش بلوغ، لزوم تفاوت محتوا و روش‌های آموزشی در گروه‌های سنی مختلف و استفاده از روش‌های آموزش متنوع و فعال است. به‌علاوه، داده‌های مرحله دوم با استفاده از تحلیل کوواریانس تک متغیره تجزیه‌وتحلیل شد. نتایج نشان داد که اجرای این روش‌ها توانسته دانش و مهارت پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی را در دانش آموزان افزایش دهد.