تحلیل نظری ارتباط بین اعتماد مالیات‌دهنده و قدرت مالیات‌ستان و اثرات آن بر تمکین مالیاتی؛ با استفاده از چارچوب شیب لغزنده

بی­شک در فرایند وصول مالیات، مؤدیان مالیاتی یکی از عوامل تأثیرگذار بر نظام مالیاتی هر کشور هستند. از این‌ رو، جلب همکاری و رضایت آن‌ها نسبت به تمکین داوطلبانه از راهبردهای اصولی سازمان مالیاتی محسوب می­شود. یکی از مشکلات اساسی مالیات‌ستانی در ایران ذهنیت منفی مردم نسبت به مقوله مالیات است. لذا در این پژوهش تلاش بر آن است در کنار بررسی عوامل مؤثر بر تمکین مالیاتی، به دو عنصر اعتماد مالیات­دهنده و قدرت مالیات­ستان به عنوان عناصر اصلی در رفتار مالیاتی پرداخته شود. برای این منظور از طریق چارچوب شیب لغزنده (SSF)، حد آستانه اعتماد مالیات­دهنده و قدرت مالیات­ستان تعیین و با بررسی تعامل بین آن­ها و تأثیری که بر تمکین مالیاتی دارند، پیامدها و سیاست­های اقتصادی متناسب با آن ارائه شده است. نتایج این تحقیق نشان می­دهد در یک جامعه معتمد، مسئولین مالیاتی با بهره­گیری از قدرت مشروع خود باعث کاهش فرار مالیاتی و افزایش تمکین داوطلبانه می­شوند. از همین رو، می­توان انتظار داشت با کوچک‌تر شدن اقتصاد سایه­ای، اشتغال و رشد اقتصادی کشور افزایش یابد. لذا به نظر می­رسد اقدامات اعتمادسازی در یک جامعه بر اقدامات بازدارنده ارجحیت خواهد داشت.