تحلیل روند تغییرات بارندگی و ارزیابی خشکسالی‌های حوضه آبخیز جازموریان با استفاده از روش‌‌های روندیابی و شاخص‌های بهینه

نویسندگان

  • زهرا سعیدی فر دانشجوی دکترای بیابان‌زدایی، دانشکده کویرشناسی، دانشگاه سمنان، ایران
  • سکینه لطفی نسب اصل استادیار پژوهشی، بخش تحقیقات بیابان، مؤسسه تحقیقات جنگل‌ها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران،
  • فاطمه درگاهیان استادیار پژوهشی، بخش تحقیقات بیابان، مؤسسه تحقیقات جنگل‌ها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران
  • محمد خسروشاهی دانشیار پژوهشی، بخش تحقیقات بیابان، مؤسسه تحقیقات جنگل‌ها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران
چکیده مقاله:

تحلیل روند تغییرات زمانی بارش و خشکسالی به دلیل توجه روزافزون به پدیده تغییر اقلیم یکی از موضوعات مورد بحث قرن اخیر در جوامع علمی است. ازاین‌رو، این تحقیق به بررسی و تحلیل روند تغییرات بارندگی و وضعیت خشکسالی متأثر از آن در حوضه آبخیز جازموریان به کمک روش ناپارامتریک من-کندال و مقایسه شاخص‌های خشکسالی هواشناسی بارش استاندارد شده(SPI) ، دهک‌ها(DI) ، درصد نرمال (PNI)، Z چینیCZI) ) و عدد Z ZSI)) با استفاده از آمار بارندگی 24 ایستگاه بارانسنجی با پایه مشترک آماری 30 ساله طی سالهای آبی 63 -1362 تا 92 -1391 می‌پردازد. بدین‌منظور پس از محاسبه شاخص‌های خشکسالی، بر اساس معیارهای شباهت و همبستگی آماری دسته‌بندی آنها به کمک تحلیل خوشه‌ای انجام شد. نتایج تحقیق وجود جهش مثبت و معنی‌دار در میزان بارندگی در سال‌های 71 و 74 را به اثبات رساند و تحلیل آماری داده‌‌ها نشان داد که در سال‌‌های 71، 74 و 83 بیشترین میزان بارندگی و در سال‌‌های 62، 79، 82 و 84 نیز کمترین میزان بارندگی در سطح حوضه رخ داده است. تحلیل خوشه‌ای نشان داد که شاخص‌های PN و ZSI با 100 درصد شباهت در تشخیص دوره‌‌های خشک و تر، شدت، مدت و تداوم آنها کاملاً مشابه عمل نموده و حداکثر مشابهت را در میان تمامی گروه‌ها دارند. نتایج همچنین نشان داد که شاخص‌های CZI و SPI با 5/99 درصد شباهت در رتبه دوم از لحاظ بیشترین همانندی قرار داشتند. اعتبارسنجی نتایج از طریق مقایسه عددی دو شاخص CZI و SPI حکایت از روند تقریباً یکسان این دو شاخص و اختلاف کم آنها در ارائه وضعیت خشکسالی در حوضه آبریز جازموریان با یکدیگر داشت اما از سویی نشان داد در ارزیابی شدت خشکسالی‌ها شاخص CZI خشکسالی‌‌‌ها را شدیدتر نشان می‌دهد. به‌طور کلی نتایج بیانگر تمرکز بیشتر خشکسالی در نواحی جنوب‌شرقی و جنوبی حوضه بوده و گویای وجود استعداد تمامی مناطق حوضه در رویارویی با این پدیده می‌باشد. ازاین‌رو شناخت پدیده خشکسالی در حوضه آبخیز جازموریان از طریق مطالعه شاخص‌های CZI و SPI به‌منظور اتخاذ سیاست‌های درست و بهینه در مدیریت و حفظ منابع آبی و افزایش بهره‌وری آب در بخش‌های مختلف با توجه به محدودیت‌های آبی در منطقه مورد بررسی و مدیریت خطرهای ناشی از آن از جنبه‌های زیست محیطی، اقتصادی و اجتماعی پیشنهاد می‌گردد.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

ارزیابی حساسیت اراضی به بیابان‌زایی با استفاده از رویکرد پویایی سیستم در حوضه آبخیز جازموریان

چکیده: سابقه و هدف: بیابان‏زایی فرایند و وضعیت نهایی تخریب مناطق خشک است. این فرایند با دامنه اثرگذاری در بیش از 100 کشور، زندگی حدود 1 میلیارد نفر از مردم جهان را تحت تأثیر خود قرار داده و نتیجه تعامل‌های پیچیده در بین عوامل مختلفی همچون تغییرات اقلیمی و فعالیت‌های انسانی است. هدف از تحقیق حاضر، پیش‌بینی اثرات اجرای سناریوهای مدیریتی و اقلیمی بر پدیده بیابان‌زایی با استفاده از رویکرد مدل‌سازی...

متن کامل

The Study of Stressful Factors in Clinical Education for Nursing Students Studying in Nursing and Midwifery College in Khorramabad

کچ هدي پ شي مز هني فده و : شزومآ لاب يني شخب ساسا ي شزومآ مهم و راتسرپ ي تسا . و هنوگ ره دوج لکشم ي شزومآ رد لاب يني ، آراک يي هدزاب و ا ني شزومآ زا شخب راچد ار لکشم م ي دنک . فده اب رضاح شهوژپ سررب ي لماوع سرتسا از ي شزومآ لاب يني رد وجشناد ناي راتسرپ ي هدکشناد راتسرپ ي و يامام ي ماـجنا داـبآ مرـخ تسا هتفرگ . شور و داوم راک : رضاح هعلاطم کي هعلاطم صوت يفي عطقم ي تسا . د...

متن کامل

The effect of cyclosporine on asymmetric antibodies and serum transforming growth factor beta1 in abortion-prone model of mice CBA/J x DBA/2

كچ ي هد فده و هقباس : ي ک ي طقس زورب للع زا اه ي ،ررکم ا لماوع تلاخد ي ژولونوم ي ک ا رد ي ن قم طققس عون ي وراد دقشاب ي س ي روپسولک ي ،ن ح لدم رد طقس شهاک بجوم ي ناو ي CBA/j×DBA/2 م ي تنآ ددرگ ي داب ي اه ي ان و راققتم TGF-β لماوع زا عت مهم يي ن گلماح تشونرس هدننک ي سررب روظنم هب رضاح هعلاطم تسا ي ات ث ي ر اس ي روپسولک ي ن م رب ي از ا ي ن تنآ عون ي داب ي س و اه ي اکوت ي ن TGF...

متن کامل

تحلیل روند تغییرات بارندگی و دبی ایستگاه های دوست بیگلو و سامیان حوضه آبریز قره سو

اطلاع از روند تغییرات کاهشی یا افزایشی بارندگی و دبی در حوضه­های آبریز  نقش مهمی در مدیریت منابع آب و امور مرتبط با مهندسی آب ایفا می­کند. در این تحقیق روند تغییرات بارندگی و دبی در حوضه رودخانه قره­سو واقع در استان اردبیل در مقیاس­های ماهانه، فصلی و سالانه بین سال­های 1351 تا 1382 مورد مطالعه قرار گرفته است. برای بررسی وجود و یا عدم وجود روند از آزمون ناپارامتری من-کندال با حذف اثر کلیه ضرایب ...

متن کامل

ارزیابی روند تغییرات پوشش گیاهی با استفاده از تصاویر سری زمانی و آزمون من- کندال در حوضه آبخیز گاوخونی

بررسی روند آینده تغییرات تراکم و سلامت پوشش‌گیاهی به کمک داده‌های سری‌زمانی مخصوصا در اکوسیستم‌های شکننده خشک و نیمه‌خشک می‌تواند اطلاعات مفیدی در زمینه اکولوژی و محیط‌شناسی ارایه دهد. ازآنجا که تصاویر ماهواره‌ای یکی از بهترین تصاویر سری‌زمانی هستند، بکارگیری آنها در مطالعات مذکور ثمربخش است. در تعیین روند داده‌های سری زمانی، استفاده از آزمون‌های آماری ضروری است، آزمون من-کندال یکی از این آزمون...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 25  شماره 4

صفحات  891- 900

تاریخ انتشار 2019-01-21

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023