تحلیل تطبیقی خطبه شقشقیه از منظر ابن‌ابی‌الحدید و ابن‌میثم بحرانی

نویسنده

  • محسن رفعت استادیار و عضو هیأت علمی گروه علوم قرآن و حدیث، دانشگاه حضرت معصومه سلام الله علیها قم
چکیده مقاله:

شرح­نهج­البلاغة ابن­­ابی­الحدید و ابن­­میثم­بحرانی از جمله شروح برجسته نهج­البلاغة هستند. مؤلفان این شروح در یک نگاه کلی با صبغه­ی مشترک کلامی و ادبی به شرح سخنان امام علی7 پرداخته­اند. از جمله خطب بی­نظیر نهج­البلاغة در بازشناسی وقایع تاریخی گذشته بر امام، خطبه شقشقیه است که البته ابن­­ابی­­­­الحدید و ابن­میثم مفصل به شرح آن همّت گماشته­اند. ابن­میثم خطبه شقشقیه را متواتر معنوی می­داند و نه متواتر لفظی؛ گرچه ابن­ابی­­الحدید در اینکه عبارات امام به تواتر رسیده سخنی صریح ندارد، اما در فرازهایی دیگر، تواتر صدور سخنان امام علی7 مبنی بر شکایت از تظلّم به حق خویش بر او ثابت شده است. ابن­میثم با دید تشیع­گونه­ و واقع­بینانه­ی خود و ابن­ابی­الحدید با نگاه کلامی اعتزالی خود و البته متعصّبانه­ به شرح محتوایی و تاریخی عبارات امام پرداخته و در فقره­های مختلف شرح عبارات دست به توجیهات و مغالطات ناصواب زده که بررسی آن ضروری می­نماید. این مقاله با بررسی توصیفی ـ تحلیلی به بررسی تطبیقی رویکرد ابن­ابی­الحدید و ابن­میثم از خطبه شقشقیه می­پردازد.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

تحلیل آرایه‌های بدیع در خطبه غراء از منظر سبک‌شناسی آماری

   سبک‌شناسی آماری، پژوهشگر را در تشخیص و تمییز سبک­های مختلف یاری می­کند. شیوه پژوهش در سبک‌شناسی آماری بر اساس معیار کمّی است که محقق باید مؤلفه‌های این بخش را بر اساس داده‌های آماری تحلیل و تجزیه نماید. در این مقاله با رویکرد توصیفی و تحلیلی و آماری، خطبه غرّاء مورد تحلیل و پژوهش سبک‌شناسی قرار می‌گیرد. بررسی انجام یافته نشانگر آن است که از میان آرایه‌های لفظی، سجع متوازی و موازنه به شکل مساوی...

متن کامل

مقایسه تحلیلی آراء دو شارح نهج‌البلاغه (ابن‌ابی‌الحدید و ابن‌میثم) درباره خطبه شقشقیه

ابن‌ابی‌الحدید و ابن‌هیثم، دو شرح از معروف‌ترین شروح نهج‌البلاغه را در قرن هفتم هجری نوشته‌اند؛ دو نویسنده­ای که فارغ از گرایش مذهبی متفاوت، اهل تسامح و بردباری بوده­اند. در این تحقیق با روش توصیفی ـ تحلیلی، آرا، نظریات و دیدگاه‌های این دو شارح را درباره یکی از مهم‌ترین و حساس­ترین خطبه­ های نهج­البلاغه بررسی و تجزیه و تحلیل می­کنیم. بر اساس یافته ­های این پژوهش، هر دو نویسنده به فکر ایجاد انس ...

متن کامل

بررسی تطبیقی خطبه عمر

عمر بن خطاب که در یک روز جمعه در جمع نمازگزاران سخن می‌گفت وقایعی از رخداد سقیفه به زبان آورد که از دیدگاه مورخان، با اهمیت ارزیابی شده است. عمر تنها شاهد باقی‌مانده از یاران سقیفه‌ای خود است که اکنون در حضور مردم و در اثنای خطبه نماز جمعه از آن روز واقعه گزارش می‌کند و پرده از حقایقی بر می‌دارد که سالیان دراز به‌گونه‌ای دیگر بازگو و تبلیغ می‌شده است. پژوهش پیش رو سعی کرده ضمن ترجمه و شرح این ...

متن کامل

The effect of cyclosporine on asymmetric antibodies and serum transforming growth factor beta1 in abortion-prone model of mice CBA/J x DBA/2

كچ ي هد فده و هقباس : ي ک ي طقس زورب للع زا اه ي ،ررکم ا لماوع تلاخد ي ژولونوم ي ک ا رد ي ن قم طققس عون ي وراد دقشاب ي س ي روپسولک ي ،ن ح لدم رد طقس شهاک بجوم ي ناو ي CBA/j×DBA/2 م ي تنآ ددرگ ي داب ي اه ي ان و راققتم TGF-β لماوع زا عت مهم يي ن گلماح تشونرس هدننک ي سررب روظنم هب رضاح هعلاطم تسا ي ات ث ي ر اس ي روپسولک ي ن م رب ي از ا ي ن تنآ عون ي داب ي س و اه ي اکوت ي ن TGF...

متن کامل

The Study of Stressful Factors in Clinical Education for Nursing Students Studying in Nursing and Midwifery College in Khorramabad

کچ هدي پ شي مز هني فده و : شزومآ لاب يني شخب ساسا ي شزومآ مهم و راتسرپ ي تسا . و هنوگ ره دوج لکشم ي شزومآ رد لاب يني ، آراک يي هدزاب و ا ني شزومآ زا شخب راچد ار لکشم م ي دنک . فده اب رضاح شهوژپ سررب ي لماوع سرتسا از ي شزومآ لاب يني رد وجشناد ناي راتسرپ ي هدکشناد راتسرپ ي و يامام ي ماـجنا داـبآ مرـخ تسا هتفرگ . شور و داوم راک : رضاح هعلاطم کي هعلاطم صوت يفي عطقم ي تسا . د...

متن کامل

تحلیل گفتمان ادبی خطبه های امام علی(ع) (مطالعه ی موردی شقشقیه، جهاد، توحید، متقین)

گفتمان که در مقابل واژه ی (discourse) نهاده شده است مفهومی است میان رشته ای که در بسیاری از رشته ها ی علوم اجتماعی کاربرد دارد. گفتمان به طور کلی به ساخت یا بافت زبان در مراحل بالاتر از جمله اطلاق می شود. تحلیل گفتمان، یکی از ابزارها ی تحلیل متون ادبی است که ارتباط بین ساختارها ی گفتمان مدار و دیدگاه ها ی اجتماعی حاکم بر تولید گفتمان را بررسی، توصیف وتوجیه می کند، تحلیل گفتمان ادبی به عنوان یکی...

15 صفحه اول

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 17  شماره 2

صفحات  59- 96

تاریخ انتشار 2018-07-23

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023