تحلیلی بر عناصر هویت‌بخش شهر سبزوار با تأکید بر دیدگاه شهروندان

مقدمه: موضوع هویت به‌طور عام و هویت شهری به‌طور خاص از جمله مقولاتی است که به دلیل نقشی که در شناخت افراد، اشیا، اجتماعات و مکان‌ها دارد، حائز اهمیت فراوان است. علی‌رغم اهمیت این موضوع، در دوران اخیر بحران هویت شهری به صورت نگران‌کننده‌ای احساس می‌گردد. عناصر طبیعی، کالبدی،  مصنوعی و مولفه‌های فرهنگی و اجتماعی سه عنصر اصلی هویت‌بخش شهرها هستندکه شرایط و ویژگی‌های هر کدام میزان نقش آفرینی آن‌ها را در هویت‌بخشی شهر تعیین می‌کند. اهداف: هدف اصلی این تحقیق ارزیابی و شناخت مولفه‌های هویت‌بخش شهرسبزوار با تاکید بر شناسایی عوامل یاد شده توسط شهروندان است. مواد و روش‌ها: این تحقیق از نوع توصیفی- تحلیلی و روش گردآوری اطلاعات به دو روش اسنادی (کتابخانه‌ای) و پیمایش (پرسشنامه) می‌باشد. جامعه آماری جمعیت بالای 15 ساله شهر سبزوار بوده که حداقل 5 سال سابقه سکونت در این شهر را داشته‌اند. واحد تحقیق فرد و تعداد نمونه با استفاده از فرمول کوکران 384 نفر به‌دست آمده است. نتیجه‌گیری: نتایج تحقیق نشان می‌دهد که بر اساس فراوانی نسبی عوارض شناخته شده توسط پاسخگویان، به ترتیب گروه مولفه‌های مصنوعی و کالبدی با 21/44 درصد، مولفه‌های طبیعی با 29/30 درصد و مولفه‌های انسانی (49/25 درصد) به‌عنوان بارزترین مولفه‌های هویت‌بخش شهر سبزوار محسوب می‌شوند. همچنین سطح تعلق مکانی شهروندان به‌عنوان یکی دیگر از عناصر هویت‌بخش بیش از حد متوسط است. یکی دیگر از نتایج این پژوهش این است که از میان 30 عنصر کالبدی شامل خیابان‌ها، میادین و پارک‌های نام برده شده توسط پاسخگویان، به استثنای دو موردکه در مناطق نوساز شهر واقع شده‌اند، بقیه در بافت قدیمی و میانی شهر قرار دارند. علاوه بر این نتایج بیانگر آن است که بین شناخت ساکنان مناطق مختلف شهر از عناصر هویت‌بخش کالبدی و مصنوع شهر، تفاوت معناداری وجود ندارد.