تبیین قرآنی تقدم و تأخر نفس و بدن با نگاهی فلسفی

هدف این نوشتار تبیین قرآنی یکی از مهم‌ترین مباحث مطرح در حوزه انسان‌شناسی فلسفی، یعنی مسأله تقدم و تأخر نفس از بدن می‌باشد. این بحث تاکنون بیشتر مورد توجه فلاسفه و متکلمان بوده و کمتر به تبیین قرآنی ـ فلسفی آن پرداخته شده است. ازاین‌رو پژوهش حاضر به تحلیل قرآنی ـ فلسفی این موضوع پرداخته است. در این راستا نخست معانی نفس در قرآن را مطرح می‌کند، سپس مهم‌ترین دیدگاه‌های فلسفی را در باب تقدم و تأخر نفس بررسی کرده، آن‌گاه به تبیین دیدگاه قرآن نسبت به مسأله می‌پردازد. جهت تبیین دیدگاه قرآن، ابتدا نظریات تفسیری واقع‌نگر، تمثیل‌واره، عالم ذر و نظریه ملکوت را تبیین می‌کند و در نهایت با استدلال بر نظریه عالم ملکوت که برگرفته از دیدگاه ملاصدراست، به تایید آن می‌پردازد. و در پایان به این نتیجه می‌رسد که دیدگاه قرآن با نظریه ملاصدرا که معتقد به تقدم بدن بر نفس است، سازگارتر می‌نماید.