تاثیر روزه‌داری بر میزان ترشح پایه و زمان گسست اشک و فشار چشم در افراد سالم

  هدف: تعیین تاثیر روزه‌داری بر میزان ترشح پایه اشک، زمان گسست (break up) اشک و فشار داخل چشمی (IOP) افراد سالم روزه‌دار در ماه رمضان سال 1384. روش پژوهش: مطالعه به صورت توصیفی- تحلیلی در رمضان سال 1384 بر روی مردان روزه‌دار داوطلب شرکت در مطالعه در شهرهای تهران، زاهدان، اهواز، مشهد و تبریز انجام شد. افراد سابقه هیچ‌گونه بیماری سیستمیک یا چشمی را نداشتند. وزن افراد، وزن مخصوص ادرار، میزان ترشح پایه و زمان گسست اشک و IOP ساعت 8 صبح، یک هفته قبل از رمضان و ساعت 8 صبح و 5 بعد از ظهر (قبل از افطار) در هفته سوم رمضان اندازه‌گیری شد. یافته­ها: تعداد 156 مرد سالم با میانگین سنی 9/5±0/30 سال (40-20 سال) بررسی شدند که از این تعداد 32 نفر از تهران، 40 نفر از زاهدان، 36 نفر از اهواز، 26 نفر از مشهد و 22 نفر از تبریز بودند. میانگین وزن افراد در ساعت 5 بعد از ظهر هفته سوم رمضان، نسبت به ساعت 8 صبح یک هفته قبل از رمضان 1/1 کیلوگرم کاهش (001/0P<) داشت. میانگین وزن مخصوص ادرار در ساعت 5 بعد از ظهر هفته سوم نسبت به ساعت 8 صبح هفته قبل از رمضان 4/2 گرم بر لیتر افزایش داشت (001/0P<). میانگین زمان گسست اشک، ترشح پایه اشک و IOP ساعت 5 بعد از ظهر هفته سوم رمضان نسبت به ساعت 8 صبح یک هفته قبل از رمضان، به ترتیب 8/1 ثانیه (001/0P<)، 1/2 میلی‌متر (001/0P<) و 5/0 میلی‌متر جیوه (001/0P<) کاهش داشتند. البته این میزان اختلاف IOP از لحاظ بالینی اهمیتی ندارد. نتیجه‌گیری: در طول ماه رمضان، کاهش زمان گسست و میزان ترشح پایه اشک در افراد روزه‌دار مشاهده می‌گردد. با توجه به آن که زمان انجام مطالعه پاییز است؛ احتمالاً در فصل گرما این تغییرات به نحو دیگری خواهند بود. از طرفی با توجه به آن که پاسخ افراد دارای خشکی چشم یا گلوکوم ممکن است در اثر روزه‌داری متفاوت از پاسخ افراد سالم باشد؛ پیشنهاد می­گردد که مطالعه‌ای نیز در این افراد انجام پذیرد. · مجله چشم‌پزشکی بینا 1386؛ دوره 12، شماره 4: 491-485.