تأثیر سیاست‌‌های مالی و تکانه‌های قیمت بنزین بر توزیع درآمد و رفاه در ایران

طرح مسأله: ارتباط میان سیاست مالی دولت و توزیع درآمد، یکی از موضوعات مهم و بحث‌برانگیز در اقتصاد، به ویژه از منظر رفاه عمومی است. این موضوع به‌خصوص زمانی که هم‌چون ایران، همراه با اثر قیمت بنزین در اقتصاد باشد مناقشه‌برانگیز است. این مقاله به بررسی تأثیر سیاست مالی بر توزیع درآمد و هم‌چنین تأثیر قیمت بنزین بر توزیع درآمد در ایران می‌پردازد. روش: در این تحقیق از روش اقتصادسنجی و الگوی خودرگرسیون‌برداری بر اساس داده‌های سری زمانی دوره 1384-1353 استفاده می‌شود. یافته‌ها: در دوره 1357-1353 ضریب جینی از 92/49 به 60/43 کاهش یافته و در دوره 1367-1357 ضریب جینی با نوسان همراه بوده که در نهایت در سال 1367، به 43/40 رسیده است. در طول برنامه اول توسعه (1373-1368)، برنامه دوم (1378-1374) و برنامه سوم (1383-1379) و سال اول برنامه چهارم تغییر چندانی در ضریب جینی رخ نداده و این ضریب هم‌چنان نشان‌دهنده وضعیت نابرابری درآمد در اقتصاد ایران است. نتایج: نتایج نشان می‌دهد که سیاست انبساطی مالی دولت در میان‌‌مدت و بلندمدت باعث افزایش نابرابری اقتصادی می‌شود؛ این در حالی است که افزایش قیمت بنزین (با فرض فراهم شدن شرایط لازم)، در میان‌مدت و بلند‌مدت عامل کاهش‌دهنده نابرابری است.