تأثیر تنش یخ زدگی بر شاخص های مورفوفیزیولوژیکی و فلورسانس کلروفیل گیاه دارویی نوروزک (Salvia leriifolia Benth.) در مرحله گیاهچه ای

به منظور ارزیابی صفات مورفولوژیکی، فیزیولوژیکی و کارآیی فتوشیمیایی فتوسیستمII گیاه نوروزک (Salvia leriifolia ) در شرایط تنش یخ‎زدگی یک آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد در شرایط کنترل شده اجرا شد. گیاهان در مرحله گیاهچه‎ای در معرض دماهای یخ‎زدگی (صفر، 2- ، 4- ، 6- ، 8- ،10- ، 12- ،14- ، 16- ، 18- ،20- و 22- درجه سانتی‎گراد) قرار گرفتند. شاخص های مورفولوژیکی، درصد نشت الکترولیت ها و بقاء پس از سه هفته و پارامترهای فلورسانس کلروفیل در پنج سطح بازیابی (0، 6، 12، 24 و 72 ساعت بعد از تنش) اندازه گیری شدند. نتایج نشان داد با کاهش دما، درصد نشت الکترولیت ها افزایش یافته و در دمای Co 22- به حداکثر رسید. درصد بقاء گیاهان تا Co 14- تغییری نکرد، اما درC o 22- تمام گیاهان از بین رفتند. دمای 50% کشندگی بر اساس بقا و نشت به ترتیب به میزان Co 5/16- و Co 8/11- تعیین شد. کارآیی فتوشیمیایی فتوسیستم II ( F′v / F′m ) تا دمای Co 6- تحت تآثیر قرار نگرفت، اما با کاهش دما به Co22-، به میزان 70% نسبت به دمای صفر درجه سانتیگراد کاهش یافت. نسبت F′v / F′m ، در تیمار 24 ساعت پس از بازیابی به میزان 40% در مقایسه با شاهدکاهش یافت، اما با ادامه بازیابی تا 72 ساعت افزایش نشان داد. میانگین درصد نشت الکترولیت ها همبستگی منفی با درصد بقا ( ***82/0- =r) و F′v / F′m (***95/0- =r) داشت.