بررسی وضعیت کنترل متابولیک و عوامل مرتبط با آن در بیماران مبتلا به دیابت نوع دو در شهرستان شاهرود

زمینه و هدف: نقش کنترل مطلوب بیماری دیابت در پیشگیری از عوارض ناشی از این بیماری شناخته شده است. با توجه به اهمیت شناسایی عوامل تأثیرگذار بر کنترل بیماری دیابت، این مطالعه با هدف تعیین وضعیت کنترل متابولیک و عوامل مرتبط با آن در بیماران مبتلا به دیابت نوع دو مراجعه کننده به مرکز دیابت شهرستان شاهرود انجام شد. مواد و روش‌ها: مطالعه توصیفی- تحلیلی حاضر در سال 1392 بر روی 156 بیمار مبتلا به دیابت نوع دو مراجعه کننده به مرکز دیابت شاهرود انجام شد. کنترل متابولیک بر اساس شاخص هموگلوبین C1A تعیین و سپس ارتباط آن با مشخصات فردی و عوامل مرتبط با بیماری بررسی شد. جهت تجزیه و تحلیل داده‌ها از نرم‌افزار SPSS نسخه 16 و آزمون‌های آماری تی مستقل، آنالیز واریانس یک طرفه و ضریب همبستگی پیرسون استفاده گردید. یافته‌ها: میانگین هموگلوبین C1A، 62/1± 14/8 به دست آمد و اکثر بیماران از کنترل متابولیک با سطح متوسط (10-7 درصد) برخوردار بودند. بین کنترل متابولیک با وضعیت تأهل، نوع زندگی، تحصیلات، شغل، درآمد، مصرف دخانیات و برنامه ورزشی ارتباط معنی‌داری وجود داشت (001/0 > P). بین زمان تشخیص بیماری (01/0 = P)، عوارض همراه (001/0 > P) و نوع مصرف دارو (01/0 = P) نیز ارتباط معنی‌داری بود، ولی بین کنترل متابولیک و جنس ارتباط معنی‌داری مشاهده نشد. نتیجه‌گیری: با توجه به این‌که بیشتر بیماران از کنترل متابولیک مطلوبی برخوردار نبودند و با توجه به ارتباط عواملی مانند تأهل، نوع زندگی، دخانیات و ورزش با وضعیت کنترل متابولیک بیماران، به نظر می‌رسد اجرای برنامه‌های آموزشی برای بیماران و همچنین تأثیر خانواده‌ها در جهت حمایت از بیماران، امکان دستیابی به سطح مطلوب‌تری از کنترل متابولیک و در نتیجه کاهش عوارض و مشکلات بیماران مبتلا به دیابت وجود دارد.