بررسی نقش اسلامی‌سازی علوم (با تأکید بر منابع معرفت‌شناختی آن) در تحقق تربیت اسلامی

نویسندگان

  • اکبر رهنما
  • سید علیرضا صفوی
  • محمد حسن میرزا محمدی
چکیده مقاله:

هدف: هدف اساسی پژوهش حاضر، بررسی نقش اسلامی‌سازی علوم (با تأکید بر منابع معرفت‌شناختی آن) در تحقق تربیت اسلامی است. بر این اساس، چهار پرسش پژوهشی پیرامون منابع معرفت‌شناختی اسلامی‌سازی علوم، نقش اسلامی‌سازی علوم (با تأکید بر منابع معرفت‌شناختی آن) در تحقق تربیت اسلامی، موانع و چالشهای اسلامی‌سازی علوم و ارائة راهکارها و پیشنهادها، مطرح و بررسی شده است.روش: روش انجام پژوهش، توصیفی و تحلیلی بوده است. یافته‌ها: یافته‌ها مبیّن آن است که بین اسلامی‌سازی علوم و تحقق تربیت اسلامی در چهار زمینة مورد بررسی، ارتباط وجود دارد. وحی، عقل، نقل و مشاهدة حسی، به عنوان منابع معرفت‌شناختی در اسلامی‌سازی علوم مطرح می‌شوند. از آنجا که تجربه در اسلام فقط پیرامون یافته‌هایش می‌تواند اظهار نظر کند و فراتر از آن در تیررس توانمندی‌اش نیست، لذا با تجربة مدّ نظر اثبات‌گرایی، متفاوت است. عقل نیز در عین اینکه منبعی مستقل به شمار می‌رود، به محدودیت خود واقف بوده، برای تأیید و شکوفایی‌اش از وحی بهره می‌برد. اسلامی‌سازی علوم از طریق شکوفا کردن عقل و با فراهم کردن زمینة عبودیت و منتهای مقصد انسان؛ یعنی هدایت، در تحقق تربیت اسلامی نقش ایفا می‌کند. نتیجه‌گیری:ترسیم چنین الگویی باعث پرهیز نگاه افراط‌گرایانه و تفریط‌گونه به علم شده، موجب نگرشی عالمانه و محققانه به آن می‌شود. این نگاه اعتدال‌مندانه، علم را از حصار تنگ کلیسای قرون وسطایی و به اصطلاح مترقّیانة پوزیتیویستی و فرا اثبات‌گرایانه بیرون آورده، آن را در جایگاه حقیقی خود که همان مراتبی بودن است، قرار می‌دهد. با احاطه بر دستاوردهای علمی و استفاده از آنها و اجتهاد پویا در منابع غنی اسلامی می‌توان بر چالشهای اسلامی‌سازی علوم فائق آمد.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

اثر بربرین در تنظیم آستروسیتهای Gfap+ ناحیه هیپوکمپ موشهای صحرایی دیابتی شده با استرپتوزوتوسین

Background: Diabetes mellitus increases the risk of central nervous system (CNS) disorders such as stroke, seizures, dementia, and cognitive impairment. Berberine, a natural isoquinolne alkaloid, is reported to exhibit beneficial effect in various neurodegenerative and neuropsychiatric disorders. Moreover astrocytes are proving critical for normal CNS function, and alterations in their activity...

متن کامل

اثر بربرین در تنظیم آستروسیتهای Gfap+ ناحیه هیپوکمپ موشهای صحرایی دیابتی شده با استرپتوزوتوسین

Background: Diabetes mellitus increases the risk of central nervous system (CNS) disorders such as stroke, seizures, dementia, and cognitive impairment. Berberine, a natural isoquinolne alkaloid, is reported to exhibit beneficial effect in various neurodegenerative and neuropsychiatric disorders. Moreover astrocytes are proving critical for normal CNS function, and alterations in their activity...

متن کامل

نقش رسانه در زمینه‌سازی تحقق تمدن نوین اسلامی (با تأکید بر گفتمان‌سازی و پویش فراگیر رسانه‌ای)

مطالعه چگونگی نقش‌آفرینی و تأثیرگذاری رسانه‌ها در حرکت به سوی تحقق تمدن نوین اسلامی موضوع این مقاله است. هدف، دستیابی به مدل و چهارچوبی است که رسانه‌ها بتوانند براساس آن به شکلی سازنده در مسیر زمینه‌سازی ظهور تمدن نوین اسلامی حرکت کنند. به طور مشخص این مسئله که «رسانه‌ها در زمینه‌سازی، پیشبرد و ظهور «تمدن نوین اسلامی» چه کارکردهایی می‌توانند داشته باشند؟» پرسشی است که مقاله حاضر درصدد یافتن پاس...

متن کامل

اصول و روش‌های تربیت اسلامی با تأکید بر سورة کهف

انسان به منظور رسیدن به سعادت حقیقی و جاودانه، نیازمند راهبر و هدایت‌کننده است. در این راستا، قرآن به عنوان کتاب هدایت، هدف از نزول خود را رساندن انسان به سرمنزل حقیقی معرّفی نموده که همان تقرّب به خداوند است. از این روی، ضروری می‌نماید اصول و روش‌هایی که برآمده از قرآن و متناسب با نیاز و شرایط وجودی انسان می‌باشند، تبیین نموده، به منظور سعادت او به کار بندیم. مقالة حاضر به دنبال آن است که با محو...

متن کامل

نقش باستان‌شناسی اسلامی در بازشناسی فرهنگ و تمدن اسلامی ایران با تأکید بر سند تحول در علوم انسانی

در این مقاله کوشیده شده، نقش و جایگاه باستان‌شناسی دوران اسلامی در بازشناسی فرهنگ و تمدن اسلامی مورد ارزیابی قرار گیرد. به همین منظور، ابتدا به تعریف و خاستگاه باستان‌شناسی اسلامی پرداخته شده است. در ادامه با بررسی دو دوره شاخص فرهنگی در تاریخ ایرانِ دوران اسلامی (حکومت آل‌بویه و عصر صفوی) عوامل بالندگی و شکوفایی حیات اجتماعی و نیز عوامل رکود در ادوار تاریخی دیگر مورد مطالعه قرار گرفته است. در پ...

متن کامل

بررسی چالش های والدین در تربیت دینی فرزندان با تأکید بر منابع اسلامی

این پژوهش به منظور بررسی چالش های والدین در تربیت دینی فرزندانشان در مسیر تحقق تربیت اسلامی، با تأکید بر آیات قرآن، احادیث معصومین (ع) و سیره ی تربیتی ایشان انجام گرفته است. روش تحقیقی که برای این پژوهش مورد استفاده قرار گرفته از نوع تحلیلی- استنتاجی می باشد که از رویکردهای پژوهش کیفی محسوب می شود. به روش کتابخانه ای اطلاعات جمع آوری و با تحلیل آنها، اهداف پژوهش استنتاج شده است. یافته های تحقیق...

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 16  شماره 52

صفحات  349- 372

تاریخ انتشار 2012-12-20

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023