بررسی مکانیسم جذب اورانیم و توریم بر روی یک رزین ماکرومتخلخل بارورشده با کلایتون زرد و تغلیظ و اندازه گیری مقادیر ناچیز آن‌ها در نمونه‌های زیست محیطی

زمینه وهدف:با وجود اهمیت اندازه­گیری عناصر رادیو اکتیو در نمونه­های زیست محیطی، اغلب روش­های دستگاهی، حساسیت کافی برای این اندازه­گیری­ها را ندارند. پیش­تغلیظ و جداسازی عناصر از ماتریکس نمونه­ها بهترین و اغلب تنها روش عملی برای حل مشکل فوق بوده و هدف این تحقیق، استخراج فاز جامد اورانیم و توریم با استفاده از یک جاذب مناسب و گزینش­پذیر و اندازه­گیری غلظت­های ناچیز آنها در نمونه­های زیست محیطی است. موادّ و روش­ها:در این پژوهش رزین آمبرلیت XAD-7 بارورشده با کلایتون زرد برای تغلیظ و اندازه­گیری اورانیم و توریم در نمونه­های زیست محیطی مورد استفاده قرارگرفت و پس از به­دست آوردنشرایط بهینه­ی متغیرهایpH و قدرت یونی، مطالعه­ی جنبه­های تعادلی فرایند جذب انجام شده واندازه­گیری اورانیل و توریم پس از تغلیظ به روش ستونی با استفاده از روش آرسنازو III انجام شد. در روش ستونی نیز متغیرهای سرعت جریان نمونه، نوع شوینده و غلظت آن، سرعت شویش،  حجم شوینده و غلظت تحمل شده­ی یون­های مزاحم به­دقت بهینه­سازی شدند. یافته­ها:آزمایش­هانشان­داد که جذب همزمان توریم و اورانیل در  pH=5 قابل انجام است. برازش ایزوترم­های جذب تعادلی با مدل لانگمویر (9999 دهمR2=) از مدل­های فریندلیچ (8979 دهمR2≤) و تمکین (9705 دهمR2≤) بهتر بود و ظرفیت جذب ماکزیمم رزین بارورشده جدید به­ترتیب برای توریم و اورانیل مقدار 571 دهم و mmol.g-1 609 دهم بود. جذب و واجذب جریانی هر دو یون از سرعت مناسبی برخورداربود.  مطالعات شویش نشان داد که با کمک محلول کربنات سدیم و با غلضت (w/v)5 صدم درصد، می­توان  اورانیم را شسته و جداسازی نمود و در مرحله­ی بعد می­توان برای واجذب یون Th(IV) از محلول  HCl با غلظتی بالاتر از  M0/2  استفاده کرد. RSD محاسبه شد و به­ترتیب مقادیر 9/2 و %1/3 برای توریم و اورانیم به­دست آمدند.  نتایج نشان داد که یون­های مزاحم در پیش­تغلیظ مزاحمت جدی ایجادنمی­کردند. روش پیش تغلیظ و اندازه­گیری ارایه شده برای اندازه­گیری اورانیل و توریم در چند نمونه­ی واقعی زیست محیطی به­کارگرفته شد که درستی و دقت به­دست آمده از این اندازه­گیری­ها رضایت­بخش بود. نتیجه­گیری:رزین XAD-7 بارورشده با کلایتون زرد برای تغلیظ و اندازه­گیری اورانیم و توریم مناسب بوده و با استفاده از آن می­توان غلظت­های ناچیز این دو فلز رادیو اکتیو را در نمونه­های آبی زیست محیطی با موفقیت اندازه­گیری نمود.