بررسی مقایسه ای اثر آنتی اکسیدانی گل گاو زبان، گل بابونه و برگ های چای سبز و سیاه بر فتواکسایش اولئیک اسید با استفاده از کمپلکس های پورفیرینی محلول در آب به عنوان کاتالیزگر

فتواکسیداسیون لیپیدها فرایند شیمیایی نامطلوبی است که درآن اسیدهای چرب ضروری به وسیله گونه ی فعال اکسیژن یگانه به پراکسید تبدیل می شوند. در این مطالعه از عصاره های آبی برگهای چای سبز و سیاه Camellia sinensis (L.) O. Kuntze ، گل بابونه Chamaemelum nobile (L.) All و گل گاوزبان ایرانیEchium amoenum Fisch and C.A. Mey که به ترتیب از رویشگاههای طبیعی لاهیجان، شیراز و پارک ملی گلستان جمع آوری شده بودند جهت جلوگیری از تبدیل اولئیک اسید به پراکسید استفاده شد. عصاره های آبی مورد نظر به روش خیساندن (maceration) استخراج شد. تولید اکسیژن یگانه و محصولات پراکسیدی در حضور فتوکاتالیزگرH2TCPP (مزو-تترا کربوکسی فنیل پورفیرین) و نور به وسیله روش های طیف سنجی1H NMR ، طیف سنجیUV-Vis و تیتراسیون یدومتری اثبات شد. نتایج آنتی اکسیدانی این گیاهان نشان داد که به ترتیب عصاره های آبی گل گاوزبان، برگ چای سیاه و سبز و سپس گل بابونه توانستند به میزان 75/42، 34/38، 98/36 و51/33 درصد از تبدیل فتواکسیداسیونی اولئیک اسید به پراکسید جلوگیری کنند. این در حالی است که این مقدار بازدارندگی در تبدیل اولئیک اسید به پراکسید برای آنتی اکسیدان شیمیایی اسید اسکوربیک 32/20 درصد به دست آمد. همچنین نتایج این پژوهش نشان داد که خاصیت آنتی اکسیدانی گل گاوزبان ایرانی در حلال های آلی استونیتریل، اتانول و متانول حفظ می شود.