بررسی مشخصه‌های فای در گفتار فارسی‌آموزان و چالشی در رویکرد کمینه‌گرا

شخص، شمار و جنس در برنامه‌ی کمینه‌گرا مشخصه‌های فای نامیده می‌شوند. ازآنجایی­که زبان فارسی برای مشخصه‌ی جنس نشانه­ای ندارد، این جستار تنها مشخصه­های شخص و شمار را در گفتار فارسی‌آموزان بررسی می­کند. مشخصه‌های فای در محور بحث مطابقت فاعل و فعل قرار دارند. در این تحقیق فرایند مطابقت فاعل و فعل در گفتار فارسی‌آموزان، از طریق مصاحبه‌هایی ساختارمند با 14 نفر از فارسی‌آموزان خارجی سطح مقدماتی 2 مؤسسه­ی دهخدا، بررسی و مطالعه شد. هدف از این جستار مشخص نمودن عوامل مرتبط با مشخصه­های یاد شده در گفتار فارسی­آموزان است بدین شرح که وجود یا عدم وجود مشخصه‌های فای شخص و شمار در زبان اول، ضمیراندازی و حضور ضمیر غیرفاعلی در زبان فارسی چه تأثیری بر مطابقت مشخصه‌های فاعل و فعل در گفتار فارسی‌آموزان دارند و نیز عدم رعایت مطابقت فاعل و فعل و یا فقدان تعبیر نحوی مشخصه‌ها، چه تأثیری بر تعبیر معنایی دارد. منظور از تعبیر معنایی، معنای مشخصه‌های شخص و شمار برای مخاطب فارسی‌زبان است. پس از تحلیل کمّی داده‌ها از طریق آزمون تی، مشخص شد که وجود مشخصه‌های شخص و شمار در زبان اول بر دسترسی و فراگیری این مشخصه‌ها در زبان فارسی تأثیر مثبت دارد. در جمله‌هایی که در آن­ها ضمیراندازی صورت گرفته و فاعل به‌صورت آشکار در جمله وجود ندارد، میزان خطای مطابقت بیشتر از زمانی است که فاعل به‌صورت آشکار در جمله حضور دارد. میزان خطای مطابقت زمانی ‌که در جمله علاوه بر فاعل، ضمیر شخصی غیرفاعلی وجود دارد، بیشتر از زمانی است که در جمله تنها فاعل وجود دارد. همچنین، تحلیل کیفی براساس برنامه‏ی کمینه‌گرا، نشان داد که گاهی با وجود عدم رعایت مطابقت فاعل و فعل و یا به عبارتی فقدان تعبیر نحوی، معنای مشخصه‌های شخص و شمار انتقال می­یابد و تعبیر معنایی صورت می‌پذیرد که این مسأله درواقع چالشی در رویکرد کمینه‌گرا به حساب می­آید. شخص، شمار و جنس در برنامه‌ی کمینه‌گرا مشخصه‌های فای نامیده می‌شوند. ازآنجایی­که زبان فارسی برای مشخصه‌ی جنس نشانه­ای ندارد، این جستار تنها مشخصه­های شخص و شمار را در گفتار فارسی‌آموزان بررسی می­کند. مشخصه‌های فای در محور بحث مطابقت فاعل و فعل قرار دارند. در این تحقیق فرایند مطابقت فاعل و فعل در گفتار فارسی‌آموزان، از طریق مصاحبه‌هایی ساختارمند با 14 نفر از فارسی‌آموزان خارجی سطح مقدماتی 2 مؤسسه­ی دهخدا، بررسی و مطالعه شد. هدف از این جستار مشخص نمودن عوامل مرتبط با مشخصه­های یاد شده در گفتار فارسی­آموزان است بدین شرح که وجود یا عدم وجود مشخصه‌های فای شخص و شمار در زبان اول، ضمیراندازی و حضور ضمیر غیرفاعلی در زبان فارسی چه تأثیری بر مطابقت مشخصه‌های فاعل و فعل در گفتار فارسی‌آموزان دارند و نیز عدم رعایت مطابقت فاعل و فعل و یا فقدان تعبیر نحوی مشخصه‌ها، چه تأثیری بر تعبیر معنایی دارد. منظور از تعبیر معنایی، معنای مشخصه‌های شخص و شمار برای مخاطب فارسی‌زبان است. پس از تحلیل کمّی داده‌ها از طریق آزمون تی، مشخص شد که وجود مشخصه‌های شخص و شمار در زبان اول بر دسترسی و فراگیری این مشخصه‌ها در زبان فارسی تأثیر مثبت دارد. در جمله‌هایی که در آن­ها ضمیراندازی صورت گرفته و فاعل به‌صورت آشکار در جمله وجود ندارد، میزان خطای مطابقت بیشتر از زمانی است که فاعل به‌صورت آشکار در جمله حضور دارد. میزان خطای مطابقت زمانی ‌که در جمله علاوه بر فاعل، ضمیر شخصی غیرفاعلی وجود دارد، بیشتر از زمانی است که در جمله تنها فاعل وجود دارد. همچنین، تحلیل کیفی براساس برنامه‏ی کمینه‌گرا، نشان داد که گاهی با وجود عدم رعایت مطابقت فاعل و فعل و یا به عبارتی فقدان تعبیر نحوی، معنای مشخصه‌های شخص و شمار انتقال می­یابد و تعبیر معنایی صورت می‌پذیرد که این مسأله درواقع چالشی در رویکرد کمینه‌گرا به حساب می­آید.