بررسی مسیرهای طوفان های گرد و غبار بر روی ایران با به‌‌کارگیری مدل سازی عددی و تصاویر ماهواره ای

در مقیاس جهانی قسمت اصلی گرد و غبار از مناطق خشک و نیمه خشک و به واسطه فرسایش بادی، وارد هوا می‌شوند. در سال‌های اخیر، به دنبال تغییرات آب و هوایی و همچنین تخریب‌های گسترده محیط زیست ناشی از فعالیت‌های انسانی مانند جنگ و سدسازی، این پدیده در خاورمیانه شکل دیگری به‌خود گرفته و به‌صورت معضلی جدی درآمده است و طوفان‌های گرد و غباری زیادی در مناطق بیابانی غرب خاورمیانه، به وقوع پیوسته و صدمات زیادی را به ایران وارد کرده است. پژوهش حاضر برآن است که با استفاده از مدل‌سازی و تصاویر ماهواره‌ای نسبت به تعیین منابع ریزگردها و چگونگی حرکت آن‌ها بر فراز ایران بپردازد. در این پژوهش از مدل‌‌هایHYSPLIT ، NAAPS، COAMPS و تصاویر ماهواره‌ایMODIS  استفاده گردیده‌است. مطالعه‌ی حاضر در ماه ژوئن سال 2010 (خرداد 1390) صورت پذیرفته است، مدل HYSPLIT  برای دو هفته‌ی اول ماه ژوئن اجرا گردیده‌است و بر اساس مدول الگوریتم انتشار ذرات10PM طوفان گرد و غبار از نیم روز 6 ژوئن  از غرب عراق و مرز اردن و عربستان آغاز گردیده و در آغاز روز هشتم ژوئن توده حامل گرد و غبار به اهواز رسیده‌است. در این روز غلظت ذرات10PM در ایستگاه‌های این شهر به متوسط 628 میکروگرم بر متر مکعب رسیده‌است. نتایج مدل HYSPLIT با نتایج مدلCOAMPS  و NAAPS از لحاظ عمق اپتیکی گرد و غبار و غلظت گرد و غبار سطحی و نحوه حرکت توده غلظت مقایسه گردیده‌است و تایید شده‌است، تصاویر ماهواره‌ای MODIS  نیز ایجاد توده گرد و غبار و حرکت آن‌را به سمت جنوب غربی و مرکز ایران تصدیق می‌کند.