بررسی قواعد گسترش‌معنایی حرف «عن» در قرآن با رویکرد شناختی

نویسندگان

  • مریم توکل نیا دانشجوی کارشناسی ارشد دانشکده علوم قرآنی زاهدان، زاهدان، ایران
  • ولی الله حسومی استادیار گروه علوم قرآن و حدیث دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان، ایران
چکیده مقاله:

حروف اضافه‌ مکانی منبع غنی در فهم و تفسیر قرآن به روش شناختی هستند. در نوشتار حاضر با محوریت حرف «عن»، یکی از پرکاربردترین حروف در قرآن، کوشش شده است که معانی این حرف و نحوه‌ گسترش آنها با تکیه بر اصول و قواعد گسترش‌معنا در رویکرد معناشناسی شناختی، بررسی و تحلیل شود. بدین‌منظور، به روش توصیفی-‌ تحلیلی کاربردهای حرف «عن» در آیات بررسی شده و پس از مروری بر مبانی نظری پژوهش، چون شناسایی مسیرپیما و مرزنما و اثبات وجود شبکه‌ای از مفاهیم که به معنای پیش‌نمونه پیوند خورده‌اند، معنای کانونی این حرف معرفی شده است. بر‌این‌اساس، نحوه‌ گسترش معنای حرف «عن» در عبارات قرآنی، تحلیل و ارزیابی شده و قواعدی بدین منظور پیشنهاد شده است، از جمله این قواعد: مسئله انطباق، مسئله‌ منطقه‌ فعال و پویایی معنا است که هرکدام دارای مؤلّفه‌های دیگری است که موجب بسط و توسعه‌ معنای این حرف در آیات قرآنی شده است.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

تحلیل شبکه‌معنایی حرف «مِن» در قرآن با رویکرد معناشناسی شناختی

معنا شناسی شناختی روشی برای تبیین معانی در زبان شناسی معاصر محسوب می‌شود، که مفهوم نشانه‌های زبانی را بررسی می‌کند. این روش با سازماندهی، پردازش و انتقال اطلاعات در تحلیل و تشریح گزاره‌های قرآنی از جمله حروف باعث سهل الفهم کردن قرآن می‌شود. از این‌رو، پژوهش حاضر به روش توصیفی-‌ تحلیلی، حرف «من» را با رویکرد شناختی مورد بررسی قرار داده تا تحلیلی صحیح از حرف «مِن» در قرآن ارائه دهد، بعد از تحقیق و...

متن کامل

تحلیل شبکه‌معنایی حرف «مِن» در قرآن با رویکرد معناشناسی شناختی

معنا شناسی شناختی روشی برای تبیین معانی در زبان شناسی معاصر محسوب می‌شود، که مفهوم نشانه‌های زبانی را بررسی می‌کند. این روش با سازماندهی، پردازش و انتقال اطلاعات در تحلیل و تشریح گزاره‌های قرآنی از جمله حروف باعث سهل الفهم کردن قرآن می‌شود. از این‌رو، پژوهش حاضر به روش توصیفی-‌ تحلیلی، حرف «من» را با رویکرد شناختی مورد بررسی قرار داده تا تحلیلی صحیح از حرف «مِن» در قرآن ارائه دهد، بعد از تحقیق و...

متن کامل

بررسی مدل‌های چند معنایی حرف «الی» در قرآن با رویکرد معناشناسی شناختی

حرف الی از حروف پرکاربرد قرآن محسوب می‌شود. این حرف متناسب با کاربردش در آیات قرآن معانی متعدد و متفاوت بسیاری را کد گذاری می‌کند که در یک نقطه یعنی معنای پیش‌نمونه و انتهای غایت با هم مرتبط می‌شوند. این نوشتار به منظور کشف میدان‌های معنایی این حرف با رویکرد شناختی، و به روش توصیفی – تحلیلی به بررسی مدل‌های چندمعنایی این حرف در قرآن پرداخته و پس از تبیین معنای پیش‌نمونه، وجوه معنایی این حرف در ...

متن کامل

بررسی شناختی شبکۀ معنایی حرف «ثم» در قرآن کریم

معناشناسی شناختی معنا را با تکیه بر شناخت یعنی پردازش اطلاعات در مغز انسان بررسی می‌کند. در معناشناسی شناختی تمام مفاهیم زبانی مقوله‌بندی می‌شوند. یکی از مباحث مهم زبانی که با تکیه بر معناشناسی شناختی مطالعه می‌شود، مبحث حروف عطف در زبان عربی و به‌ویژه در قرآن کریم است.در معناشناسی شناختی واژه‌ها به‌ویژه حروف عطف معنای اصلی و سرنمونی دارند که این مفهوم سرنمونی در مفاهیم فرعی حرف نیز مشاهده می‌ش...

متن کامل

اثر بربرین در تنظیم آستروسیتهای Gfap+ ناحیه هیپوکمپ موشهای صحرایی دیابتی شده با استرپتوزوتوسین

Background: Diabetes mellitus increases the risk of central nervous system (CNS) disorders such as stroke, seizures, dementia, and cognitive impairment. Berberine, a natural isoquinolne alkaloid, is reported to exhibit beneficial effect in various neurodegenerative and neuropsychiatric disorders. Moreover astrocytes are proving critical for normal CNS function, and alterations in their activity...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 6  شماره 1

صفحات  245- 262

تاریخ انتشار 2017-03-21

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023