بررسی شدت عدم تعادل فضایی و منطقه ای رفاه در استان های ایران (مطالعه مقایسه ای رفاه مبتنی بر دیدگاه هاروی و اسمیت)

یکی از شاخص­های سنجش عدالت منطقه­ای، شاخص کاردینالی رفاه می­باشد. این شاخص با توجه به اطلاعات درآمد سرانه مناطق و ضریب نابرابری منطقه­ای محاسبه می­شود و منعکس کننده سطح رفاه اقتصادی مناطق می­باشد. در این مقاله برای ارزیابی شدت عدم تعادل فضایی رفاه اجتماعی در استان­های ایران، از شاخص رفاه آمارتیاسن و کشش تابع رفاه اجتماعی در سال1390 استفاده شده است. یافته­های تحقیق بیانگر آن است که بیشترین سطح رفاه سرانه در استان‌های ایران مربوط به استان­های تهران، بوشهر و مرکزی بوده و کمترین سطح رفاه مربوط به استان سیستان و بلوچستان می‌باشد. همچنین نتایج تحقیق نشان می­دهد که در اکثر  استان­های غیر برخوردار، رتبه مالیات سرانه و متوسط نرخ مالیاتی بالاتر از رتبه درآمد سرانه است و این مسأله بر خلاف اصول عدالت مالیاتی در دریافت مالیات است. از این­رو در راستای  متعادل و متوازن ساختن توسعه مناطق مختلف، رویکرد مبتنی بر توسعه همه­جانبه بر مبنای قابلیت­ها، مزیت­های نسبی، توانمندی­ها و محدودیت­های منطقه­ای ضروری به نظر می­رسد. یعنی آنکه می­باید الگوی توسعه مبتنی بر آمایش سرزمین با استناد بر توازن منطقه­ای و افزایش استانداردهای رفاهی دنبال شود. همچنین دولت می­تواند با اتخاذ سیاست­های بازتوزیعی مناسب، وضعیت نابرابری در درون استان­ها و در بین استان­های مختلف را بهبود ببخشد، در این راستا از جمله سیاست­هایی که می­توان پیشنهاد نمود اصلاح سیستم مالیاتی کشور است.