بررسی سیستم زهکشی و عوامل تأثیرگذار بر خرابی جاده‌های جنگلی

حفظ، احیا و توسعۀ منابع طبیعی، احداث جاده‌های جنگلی را ضرورت می‌بخشد؛ اما تأثیرات و آسیب‌های بالقوه و محتمل ناشی از این جاده‌ها، سبب می‌شود که رعایت استانداردها و نگهداری مستمر جاده‌های جنگلی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار باشد. این پژوهش با هدف بررسی استانداردهای جادۀ جنگلی و سیستم زهکشی در سری 4 حوزۀ شنرود سیاهکل در استان گیلان انجام گرفت. بدین منظور 7250 متر از جاده‌های منطقۀ تحقیق، به‌عنوان نمایندۀ کل جاده‌های موجود آماربرداری شد و پارامترهای شیب عرضی سواره‌رو، شیب طولی سواره‌رو، فاصلۀ آبروها از یکدیگر، قطر لوله‌های موجود، عمق، و قاعدۀ بزرگ و کوچک جوی کناری برداشت شد. برای مقایسۀ پارامترهای برداشت‌شده با مقادیر استاندارد از آزمون تی تک‌نمونه‌ای استفاده شد. از آزمون همبستگی اسپیرمن برای مشخص شدن ارتباط عوامل مختلف با انواع خرابی‌های شناسایی‌شده استفاده شد. نتایج آزمون تی تک‌نمونه‌ای در مقایسۀ پارامترهای برداشت پارامترهای با مقادیر استاندارد نشان داد که شیب عرضی با مقدار 9/2 درصد و عمق جوی کناری با مقدار 34/0 متر با استانداردهای ساخت جاده‌های جنگلی تفاوت معنی‌داری نداشت، اما دیگر عوامل دارای تفاوت معنی‌داری با استانداردهای ساخت جاده‌های جنگلی بود (05/0P>). بیشترین خرابی در منطقه، 39 درصد و مربوط به شیار و کمترین آن چاله با 7/8 درصد بود. همچنین مشخص شد که تعداد آب‌روهای موجود در منطقۀ تحقیق تفاوت معنی‌داری با تعداد آب‌روهای محاسبه‌شده دارند و از این‌رو قادر به جوابگویی حجم آب خروجی از منطقه نیستند (05/0P>)، فاصلۀ آب‌روها 234 متر اندازه‌گیری شد که براساس استانداردهای توصیه‌شده، فاصلۀ بین لوله‌گذاری‌ها و اصول زهکشی رعایت نشده است.