بررسی روابط بین بورس های تهران و استانبول: علیت و همجمعی

بازارهای سهام یکی از مهم­ترین اجزاء اقتصاد هر کشوری محسوب می­شوند که شناخت عوامل موثر بر آنها به داشتن اقتصاد پویا و با شاخص­های مطلوب یاری می­رساند. همچنین بررسی روابط بین بور­س­های مختلف از سویی به شناخت بهتر جریان سرمایه و از سویی دیگر به تصمیم­گیری بهتر در مورد سیاستگذرای و سرمایه­گذاری در بازار سرمایه منجر می­شود. در این مقاله به ارتباط بین بورس­های تهران و استانبول با استفاده از داده­های روزانه و در دوره 13 مارس 2001 تا 6 نوامبر 2015 پرداخته­ ‌شده است. آزمون علیت گرنجر برای بررسی رابطه علیت و آزمون همگرایی یوهانسون برای بررسی رابطه هم جمعی و بلندمدت بین متغیرها استفاده شده است. نتایج حاکی از وجود رابطه علیت یک‌طرفه از بورس استانبول به بورس تهران می­باشد به این معنی که تغییرات بورس استانبول بر بورس تهران اثرگذار بوده و نه بالعکس. آمارهای توصیفی نیز وجود یک همبستگی بالا بین این دو بورس را نشان می­دهد.  در پایان نیز نتایج آزمون همگرایی یوهانسون وجود بردار همگرایی بین این دو بورس و وجود رابطه­ی تعادلی بلندمدت را تائید نمی‌کند.