بررسی تغییرات کمّی و کیفی اسانس گیاه Artemisia sieberi Besser و ارزش اقتصادی آن در مناطق قرق و چرا

   اسانس حاصل از اندام هوایی گیاه درمنه دشتی (Artemisia sieberi Besser) در دو منطقه قرق و چرا، از نظر میزان و درصد ترکیب‌های شیمیایی موجود در آن مورد بررسی قرار گرفت. به‌منظور نمونه‌برداری از این گیاه در فصل ابتدای گلدهی در مهرماه 1389 در رویشگاه‌های احمدآباد در شهرستان دامغان واقع در استان سمنان دو منطقه قرق و چرا در مجاورت یکدیگر انتخاب شدند. در هر یک از مکان‌ها، 5 نمونه گیاهی از سرشاخه‌های گلدار گیاه به‌صورت تصادفی جمع‌آوری شد. پس از خشک شدن نمونه‌های گیاهی در هوای آزاد، استخراج اسانس به روش تقطیر با آب انجام گردید. اسانس استخراج شده توسط دستگاه گاز کروماتوگرافی (GC) و گاز کروماتوگرافی متصل به طیف‌سنج جرمی (GC/MS) بررسی و بعد اجزای آن شناسایی گردید. نتایج حاصل از تجزیه واریانس بازده اسانس، عدم وجود اختلاف معنی‌دار بین مناطق قرق و چرا را نشان داد. در منطقه قرق کامفور (0/48%)، 1،8-سینئول (0/16%)، کامفن (3/10%) و در منطقه چرا کامفور (8/51%)، کامفن (9/10%) و 1،8-سینئول (5/9%) از ترکیب‌های عمده بودند. نتایج حاصل از آنالیز داده‌ها به کمک نرم‌افزار SPSS نشان داد که درصد ترکیب توجا-2و4 (10) دی‌ان در سطح 05/0 و آلفا-ترپینئول در سطح 01/0 در دو سایت مطالعاتی تفاوت معنی‌داری را نشان دادند. سایر ترکیب‌ها در دو منطقه قرق و چرا، تفاوت معنی‌داری را نشان ندادند. همچنین مقایسه ارزش اقتصادی اسانس در یک هکتار و کل منطقه قرق و چرا نشان داد که چرا باعث کاهش بازده اقتصادی اسانس شد.