بررسی تغییرات وزن و ترکیب بدن بیماران مبتلا به سرطان ‌طی شیمی‌درمانی در بیمارستان‌های تابعه دانشگاه علوم‌پزشکی و خدمات بهداشتی‌درمانی ایران، در سال‌های 86-1385

سابقه و هدف: بیوالکتریک ایمپدانس یکی از روش‌های آسان و غیرتهاجمی ارزیابی ترکیب بدن است. این مطالعه به‌منظور بررسی ترکیب بدن و روند تغییرات آن با استفاده از روش مذکور در بیماران بزرگسال مبتلا به سرطان طی شیمی‌درمانی در بیمارستان‌های رسول اکرم و فیروزگر تهران انجام گرفت. مواد و روش‌ها: در این پژوهش که به ‌صورت مقطعی انجام شد 71 بیمار (41 مرد و 30 زن) مبتلا به انواع بدخیمی با میانگین سنی 4/15± 9/51 سال به‌ روش نمونه‌گیری طبقه‌ای با تخصیص متناسب از دو بیمارستان مذکور انتخاب شدند. ترکیب بدن بیماران در سه مقطع زمانی آغاز، میانه و پایان دوره کامل شیمی‌درمانی توسط دستگاه بیوالکتریک ایمپدانس ارزیابی شد. آنالیز آماری توسط آزمون‌های Repeated Measure ANOVA و Wilcoxon با استفاده از نرم افزار 12 SPSS صورت گرفت. یافته‌ها‌: میانگین وزن، توده بدون چربی، توده چربی، توده بدون چربی خشک و آب ‌کل ‌بدن 50 بیمار زنده در طول دوره کامل شیمی‌درمانی(میانگین 5 ماه) تغییر معنی‌داری نداشت. 10 نفر از بیماران قبل از میانه دوره درمان و 11 نفر پس از میانه دوره فوت شدند (با میانگین دوره شیمی‌درمانی 5/2 ماه). میانگین وزن، توده چربی و توده بدون‌چربی‌خشک بدن بیماران فوت شده در طول دوره، روند کاهش معنی‌دار داشت(به ترتیب: 01/0=p ،02/0=p و 01/0=p) اما میانگین توده بدون چربی بدن آنها تغییر معنی‌دار نشان نداد. در بیماران فوت شده، میانگین کاهش توده چربی بیشتر از میانگین کاهش توده بدون‌چربی‌ بدن بود (kg 8/3± 2 در مقابل kg9/1 ±7/0). نتیجه گیری: کاهش وزن بدن بیماران مبتلا به سرطان که در این مطالعه فوت شدند، به ‌‌طور‌ معنی‌داری ناشی از کاهش توده چربی و توده‌ بدون‌چربی‌خشک بدن بود؛ اما بیمارانی که دوره کامل شیمی‌درمانی را با موفقیت طی کردند، تغییر معنی‌دار وزن و سایر ترکیبات بدن را نشان ندادند. کاهش وزن ناشی از کاهش توده‌ چربی و توده ‌بدون‌چربی‌خشک بدن این بیماران طی شیمی‌درمانی می‌تواند به کاهش بقا در آنها منجر شود.