بررسی تغییرات مکانی و زمانی نیاز آبی دشت قزوین با به‌کارگیری الگوریتم متریک و تصاویر ماهواره لندست

اطلاع از پراکنش مکانی و زمانی نیاز آبی موجبات ارتباط بین کاربری اراضی، تخصیص و استفاده از آب را فراهم نموده است که می‌تواند منجر به مدیریت بهتر منابع آب گردد. در این پژوهش، با هدف تولید نقشه­های زمانی و مکانی نیاز آبی، به بررسی کارآیی الگوریتم متریک در تخمین تبخیروتعرّق روزانه و نیاز آبی فصلی دشت مرتفع قزوین پرداخته شد. بدین­منظور از پنج تصویر باقابلیت تفکیک مکانی بالای 30×30 متر ماهواره لندست 7 ETM+ در طول سال زراعی 2000 استفاده شد. بر اساس الگوریتم متریک، شار گرمای نهان تبخیروتعرّق محاسبه و نقشه تبخیروتعرّق لحظه­ای استخراج گردید. طی دو مرحله برون­یابی، مقادیر تبخیروتعرّق لحظه­ای به بازه­ روزانه و سپس به‌کل دوره رشد تعمیم داده شد. به‌منظور ارزیابی دقّت نقشه­های نیاز آبی تولیدی (تبخیروتعرّق واقعی) از مقادیر اندازه‌گیری شده­ لایسیمتر یونجه و برای ارزیابی نقشه­های ضریب گیاهی تولیدشده، از داده­های دو لایسیمتر یونجه و چمن، استفاده شد. نتایج نشان داد که خطای نسبی برآورد ضریب گیاهی در تاریخ­های مورد ارزیابی از مقدار 053/0 تا 138/0 تغییر می­نماید. مقایسه تبخیروتعرّق روزانه برآورد شده و اندازه­گیری­ شده (ریشه میانگین مربعات خطا برابر 60/0 میلی‌متر در روز و 92/0r=) نشان از انطباق مناسب نتایج داشت. مقدار نیاز آبی در پیکسل مربوط به لایسیمتر یونجه در کل دوره بررسی 1232 میلی­متر برآورد شد. یافته­های تحقیق نشان داد که الگوریتم متریک می­تواند به‌عنوان یک‌رویه کارا، دقیق و ارزان، به‌منظور برآورد مکانی و زمانی شدّت تبخیروتعرّق واقعی اراضی مرتفع مناطق خشک و نیمه­خشک مورداستفاده قرار گیرد.