بررسی تغییرات قند خون، مقاومت به انسولین، و عملکرد سلول بتا در افراد مبتلا به هپاتیت مزمن B و C و اختلال تحمل گلوکز

مقدمه: علت شیوع بالای اختلال تحمل گلوکز در بیماران هپاتیت مزمن B و C به درستی شناخته شده نیست، اما تغییر متابولیسم گلوکز در بیماران مبتلا به بیماری مزمن کبدی به خوبی نشان داده شده است و به نظر می‌رسد عفونت ویروس هپاتیت B و C نقش مهمی در پاتوژنز ایجاد دیابت ملیتوس در این بیماران داشته باشد. هدف از این مطالعه تعیین تغییرات قند خون، وضعیت مقاومت به انسولین و عملکرد سلول بتا در افراد مبتلا به هپاتیت مزمن B و C در جمعیت دارای اختلال تحمل گلوکز شرق تهران طی 3 سال بود. مواد و روش‌ها: در یک مطالعه‌ی هم‌گروهی ـ مشاهده‌ای 560 نفر از مبتلایان به اختلال تحمل گلوکز وارد مطالعه شدند. سرولوژی این افراد در مرحله‌ی یک از نظر هپاتیت B و C بررسی شد. میزان قند خون ناشتا، HOMA-IR، و عملکرد سلول بتا در سه گروه مورد مطالعه (هپاتیت B، هپاتیت C و سرونگاتیو) در ابتدا و پس از سه سال مورد بررسی و تغییرات آنها نسبت به ابتدای مطالعه سنجیده ‌شد. یافته‌ها: 9/64% نمونه‌ها زن و 1/35% مرد بودند. متوسط سن افراد در ابتدای مطالعه 7/12±8/50 سال بود. از گروه مورد بررسی در مجموع 2 نفر در مرحله‌ی اول سرولوژی مثبت هپاتیت C و 8 نفر سرولوژی مثبت هپاتیت B را داشتند. میزان قند خون ناشتا، HOMA-IR و عملکرد سلول بتا در سه گروه مورد مطالعه (هپاتیت B، هپاتیت C و سرونگاتیو) در ابتدای مطالعه تفاوت معنی‌داری نداشتند. پس از سه سال 6 بیمار از نظر سرولوژی هپاتیت C و 6 بیمار از نظر سرولوژی هپاتیت B مثبت بودند. میزان قند ناشتا، HOMA-IR و عملکرد سلول بتا در سه گروه تفاوت معنی‌داری نشان نداد. تغییرات قند خون و عملکرد سلول بتا در افرادی که از نظر هپاتیت B‌ یا C‌ در یکی از دو مرحله‌ی مطالعه مثبت بودند، پس از سه سال تغییر آماری معنی‌داری نداشت، در حالی که نمایه‌ی مقاومت به انسولین (HOMA-IR) کاهش معنی‌داری نسبت به ابتدای مطالعه داشت (از 2±4 به 2/2±1/3 mIU/L، 05/0p