بررسی تطبیقی کیفیت زندگی شهری در روستاهای ادغام شده با هسته‌های طراحی شده (مورد مطالعه: شهر تبریز)

شهر به عنوان بستر زیست انسان شهرنشین، نیازمند استانداردهایی است که در یک نگاه می‌توان آن را استانداردهای کیفیت زندگی نامید. کیفیت زندگی مفهومی ‌چند بعدی و پیچیده است که از سوی متفکران علوم شهری و دیگر اندیشمندان علوم مختلف مطرح و مورد پژوهش قرار گرفته است. در این مقاله هدف بررسی تطبیقی نواحی مختلف شهری تبریز بر اساس شاخص‌های تعریف شده در رابطه با کیفیت زندگی است. محدودة مورد مطالعه در این پژوهش، شامل 4 محله از دو بافت متفاوت (روستایی و طراحی شده) شهری است. روش پژوهش مقاله حاضر، توصیفی- تحلیلی می‌باشد. ابتدا مطالعات اکتشافی به صورت کتابخانه ای و بازدید مقدماتی صورت گرفته و مطالعة میدانی با استفاده از پرسشنامه انجام شده است. برای تعیین حجم نمونه در محدوده‌های مورد مطالعه، از فرمول کوکران و برای توزیع پرسشنامه، از روش تصادفی ساده استفاده شده است و در هرکدام از بافت‌ها 130 پرسشنامه توزیع شده است و در پایان برای تحلیل از آمار‌های توصیفی، تحلیل واریانس یکطرفه (آزمون Anova) و تحلیل عاملی استفاده شده است.      نتایج  به دست آمده از پژوهش نشان می‌دهد که میزان رضایت­مندی بافت روستایی در بعد اجتماعی (61/13 درصد)، نسبت به بافت طراحی شده (99/12 درصد) در سطح مطلوبتری قرار دارد اما میزان رضایت مندی در بعد کالبدی و میزان نارضایتی در بعد زیست­محیطی بافت طراحی شده، به ترتیب با 18/38 درصد و 58/11 درصد نسبت به بافت روستایی (کالبدی 48/33 درصد و زیست محیطی 37/18 درصد) از سطح کیفی مطلوبی برخوردار است. نتایج به دست آمده از تحلیل عاملی، نشانگر این است که در بافت روستایی عامل‌های رضایت مندی از امکانات و زیست محیطی و در بافت طراحی شده رضایت­مندی از امکانات و محیط کالبدی بیشترین و مهم‌ترین نقش را در شکل‌گیری میزان رضایت‌مندی ساکنان نسبت به محلات خود را ایفا می‌کنند.