بررسی تطبیقی جامعه‌شناسی علم بوردیو و رویکرد کنش‌گر ـ شبکه

مقالة حاضر به بررسی مفاهیم کلیدی جامعه‌شناسی علم پیر بوردیو و رویکرد کنش‌گر - شبکه اختصاص دارد. بوردیو با روی‌آوردن به مفاهیم میدان، سرمایه، و سرمایة نمادین به اوضاع و احوال تولید علم توجه دارد که از استدلال اولیة وی دربارة حامیان و مدعیان علم در رقابت بر سر سرمایه به وجود آمده است. وی در فعالیت‌های علمی خود، با نقد رویکرد شبکه- کنش‌گر که بر بطلان تمایز بین کنش‌گران انسانی و غیر انسانی تأکید دارد، تصویری گسترده از ناهنجاری‌های جامعه‌شناسی جدید علم ارائه می‌کند، ضمن این‌که، نظریة کنش‌گر - شبکه نیز بوردیو را به کاستی‌های جامعه‌شناسی کلاسیک علم متهم می‌کند. در این مقالة بر آن‌ایم تا با بررسی تطبیقی ابعاد نظری هر دو رویکرد از زوایای متعدد، تمایزات مفهومی و مبنایی آن دو را مشخص کنیم.