بررسی تأثیر برنامه آموزش سلامت مبتنی بر الگوی فرانظری بر ارتقاء فعالیت بدنی فرزندان بیماران مبتلا به پرفشاری خون و دیابت

زمینه و هدف: کاهش فعالیت بدنی در دهه های گذشته، بروز بیماری های دیابت و پرفشاری خون را در جوامع بشری افزایش داده است. هدف از انجام این تحقیق تعیین تأثیرآموزش بر ارتقاء فعالیت فیزیکی فرزندان بیماران پرفشاری خون و دیابت مبتنی بر تئوری فرانظریه ای بود. روش کار: این پژوهش، یک مطالعه مداخله ای از نوع کارآزمایی بالینی بود که حجم نمونه مورد نیاز را با توجه به نوع مطالعه، اهداف و فرضیات تحقیق 179 نفر از فرزندان، مبتلایان به بیماریهای پرفشاری خون و دیابت تحت پوشش مراکز بهداشتی درمانی روستایی شهرستان فیروزآباد تشکیل میدادند که به روش نمونه گیری چند مرحله ای انتخاب شدند. پس از نیاز سنجی آموزشی طی سه جلسه آموزشی دو ساعته با شیوه های مختلف، محتوای آموزشی برای گروه آزمون اجراء شد. جهت تحقق اهداف و به منظور ارزشیابی مداخله صورت گرفته قبل و شش ماه بعد از آموزش پرسش نامه ای که روایی و پایایی آن ثابت شده بود؛ تکمیل گردید. داده ها با استفاده از SPSS-18، آمار توصیفی، و آزمون های تی، همبستگی، خی- دو و من- ویتنی تحلیل شدند. یافته ها: میانگین سنی افراد در گروه شاهد57/17±43/41 و در گروه آزمون 85/15±65/41 بود. وضعیت تأهل در دو گروه از نظر آماری اختلاف معنیداری داشت. در بعد موازنه و تعادل در تصمیم گیری انجام فعالیت فیزیکی قبل از مداخله افرادی که در مراحل پیش تفکر و تفکر بودند. در بین دو گروه شاهد و آزمایش اختلاف آماری معنی داری وجود نداشت ولی پس از مداخله در مراحل تفکر، عمل و نگهداشت اختلاف آماری معنی داری بین دو گروه وجود داشت . بعد از مداخله میانگین نمره فرآیند شناختی- رفتاری و خود کارآمدی در مراحل تفکر، عمل و نگهداشت اختلاف آماری معنی داری بین دو گروه داشت و میانگین نمرات گروه آزمایش بیشتر از گروه شاهد بود (05/0p<). نتیجه گیری: برنامه مداخله ای بر پایه مدل های فرانظری، سبب پیشرفت و ارتقای فعالیت بدنی در فرزندان بیماران گردید و پیشنهاد می شود که برنامه عملی در سطح جامعه برای همه فرزندان اجراء گردد.