بررسی اوضاع اجتماعی و فرهنگی اسپهبدان دابویی و ولات عباسی؛ با تکیه بر سکه‌ها

نویسندگان

چکیده مقاله:

مسکوکات اسپهبدان دابویی و ولات عباسی عاملی مؤثر در شناخت اوضاع فرهنگی و اجتماعی تبرستان در سده‌های اول و دوم هجری است. با سقوط ساسانیان در سال 651 میلادی، تبرستان تحت نظر دابویه (حک. 681-711 م.) به استقلال رسید. پس از دابویه، فرزندش فرخان (712-731 م.) و نوادگانش دات برزمهر (731-741 م.) و خورشید (741-762 م.) در این خطه سکه زدند، سکه‌هایی که جز در وزن و ابعاد (نصف وزن سکه‌های ساسانی را داشتند) و شیوه‌ی تاریخ‌گذاری (بر مبنای سالروز مرگ یزدگرد سوم بودند) سبک ساسانی داشتند و اوضاع فرهنگی و اجتماعی تبرستان را بازتاب می‌دادند. با تصرف تبرستان توسط منصور عباسی در سال 144 هجری، ولات عباسی اسلوب پیشین را حفظ کردند. این بررسی سعی دارد به این پرسش پاسخ گوید که اهمیت نگاره‌ها و کتیبه‌های مسکوکات در شناخت اوضاع اجتماعی و فرهنگی تبرستان در چیست؟ برآیند این پژوهش که با رویکرد مطالعات سکه‌شناختی و با بررسی عینی مسکوکات موزه‌های بانک سپه، سمنان، آستان قدس، بابل، ملک و ملی ایران و مطالعه تطبیقی کتابخانه‌ای به شیوه توصیفی‌ـ‌تحلیلی انجام شده است، نشان می‌دهد کتیبه‌ها با مضامین نیایشی و طلب خیر و پیام آئینی حاکمیت نیکی بر شر، استفاده تعمدی از خط پهلوی به نشانه پیوستگی با آئین زرتشت، نقوش و علائم نمادین به پیروی از سنت‌های ساسانیان و باورهای زرتشتی ـ چون هلال ماه برای آناهیتا، ستاره برای تیشتر، آتش برای نور و اَهورامزدا ـ انعکاسی از شرایط فرهنگی و اجتماعی حاکم بر جامعه تبرستان بوده‌اند.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

مقایسه تأثیر وضعیت طاق باز و دمر بر وضعیت تنفسی نوزادان نارس مبتلا به سندرم دیسترس تنفسی حاد تحت درمان با پروتکل Insure

کچ ی هد پ ی ش مز ی هن ه و فد : ساسا د مردنس رد نامرد ي سفنت سرتس ي ظنت نادازون داح ي سکا لدابت م ي و نژ د ي سکا ي د هدوب نبرک تسا طسوت هک کبس اـه ي ناـمرد ي فلتخم ي هلمجزا لکتورپ INSURE ماجنا م ي دوش ا اذل . ي هعلاطم ن فدهاب اقم ي هس عضو ي ت اه ي ندب ي عضو رب رمد و زاب قاط ي سفنت ت ي هـب لاتـبم سراـن نادازون ردنس د م ي سفنت سرتس ي لکتورپ اب نامرد تحت داح INSURE ماجنا درگ ...

متن کامل

تحلیل جامعه‌شناختی اوضاع اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و دینی دوره سامانیان

دوره‌ی سامانیان یکی از اساسی‌ترین عامل رشد و توسعه‌ی افکار و علوم، تساهل و تسامح فکری است. آزادی عقیده مهم‌ترین دلیل بسط دانش و پویایی فکر و عقل‌گرایی است که از سوی امرای سامانی تقویت و حمایت می‌گردید. آرامش و تساهل با ادیان و فرق دیگر نشان‌دهنده‌ی آزادی عقیده در این زمان است که باعث ساخت تمدن و پیشرفت فرهنگ شد. این پژوهش با هدف تحلیل جامعه‌شناختی اوضاع اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و دینی دوره‌ی ساما...

متن کامل

بررسی اوضاع سیاسی، اجتماعی و فرهنگی شیعه در دوره ی اول عباسی (132-232)

چکیده: روی کارآمدن عباسیان و تسلط آن ها بر جهان اسلام، از جمله حوادث مهم تاریخ اسلام به شمار می رود. خلفای عباسی پس از به دست گرفتن قدرت و مستحکم ساختن پایه های حکومت خود، و با اعتقاد به این که علویان را سرسخت ترین رقبای خود می دانستند به حبس و توقیف آنان پرداختند. مذهب شیعه از مذهب های بزرگ اسلامی است که تأثیر چشم گیری بر جامعه اسلامی داشته است. این گروه در طی حرکت تاریخی خود با مراحل گوناگون...

15 صفحه اول

وضعیت و نقش اهل ذمه در اوضاع اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی عصر اول عباسی

چکیده بحث اهل ذمه به عنوان یکی از گروههای ساکن در جامعه، همواره در میان مسلمانان مطرح بوده است. پس از نزول آیه ی جزیه در دوران پیامبر (ص)، موضوع اهل ذمه به عنوان یک مسأله در تاریخ اسلام نمود پیدا کرد. با فتح سرزمینهایی چون ایران، مصر و شامات در زمان عمر، خلیفه ی دوم، این موضوع بیشتر مورد توجه قرار گرفت. رفتار عمر با اتباع اهل ذمه، بعدها در تبیین نظرات فقهی اهل سنت که حاکم بر جامعه ی اسلامی بود...

گونه‌شناسی سکه‌های طراز ساسانی تبرستان در قرون اول و دوم هجری

شهریاران تبرستان پیش از تصرف منطقه از سوی اعراب مسلمان به‌طور مستقل سکه ضرب می‌کردند. نقوش کلی سکه‌ها شباهت بسیاری به مسکوکات ساسانیان دارد، ولی وزن، اندازه، مضامین کتیبه‌ها و تصاویر در آن با درهم‌های ساسانی متفاوت است. تاریخ‌گذاری آنها برخلاف دوره ساسانی (براساس تاریخ آغاز سلطنت هر پادشاه) مبتنی بر سالروز درگذشت یزدگرد سوم است. این تغییرات در سکه‌های ولات عباسی بیشتر مشهود و گونه‌های مختلفی از...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 8  شماره 32

صفحات  131- 159

تاریخ انتشار 2017-07

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

کلمات کلیدی

کلمات کلیدی برای این مقاله ارائه نشده است

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023