بررسی اثر باکتری های حل‌کننده فسفات بر عملکرد و محتوای فسفر برگ و دانه ارقام کلزا

فسفر نقش مهمی در رشد و نمو گیاه کلزا ایفا می ­کند. با این وجود در یک دوره زمانی کوتاه، دو سوم کودهای شیمایی فسفاته مصرفی به شکل غیر قابل دسترس در خاک تثبیت می ­شود. لذا تنها راه استفاده از فسفر تجمع یافته در اراضی، به ­کارگیری کودهای بیولوژیک فسفاته است. این آزمایش به روش فاکتوریل در قالب طرح بلوک­های کامل تصادفی با سه تکرار در سال­های 1389 و 1390 اجرا شد. تیمارها شامل پنج باکتری‌ سودوموناس (سودوموناس­فلورسنس ­1 (PSf1)، ­سودوموناس­فلورسنس 2 (PSf2)، سودوموناس­پوتیدا 1 (PSp1)، سودوموناس پوتیدا 2 (PSp2) و عدم مصرف باکتری (PS0)­) و چهار سطح کود فسفره سوپر­فسفات­ تریپل (بدون کود، 100، 150 و 200 کیلوگرم در هکتار) و دو رقم کلزای هایولای 401 و ساری گل بود. نتایج نشان داد اثر سطوح مختلف تیمارهای باکتری حل­ کننده­ فسفات بر عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک، وزن هزار دانه، محتوای فسفر برگ و دانه در سطح احتمال یک درصد معنی­ دار بود. اثر سطوح مختلف کود فسفره برعملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک، وزن هزار دانه، محتوای فسفر برگ و دانه در سطح آماری یک درصد و بر تعداد خورجین در بوته در سطح احتمال پنج درصد معنی­ دار شد. برهم­کنش مصرف کود فسفره و باکتری­ های حل­ کننده­ ­فسفات بر عملکرد دانه، محتوای فسفر برگ و دانه در سطح احتمال یک درصد معنی­ دار بود. مقایسه میانگین ها نشان داد که با مصرف باکتری­ های حل­ کننده­ ­فسفات، به ویژه باکتری سودوموناس پوتیدا 2 (PSp2) می­ توان از مصرف کود­ شمیایی فسفره به میزان 25 درصد کاست تا موجب کاهش هزینه تولید و مخاطرات زیست محیطی شد.